Yasamada Türk Sistemi

Day 525, 04:13 Published in Turkey Turkey by ozguda

Bu aslında uzun süredir kafamda olan ama bir türlü zaman bulup ta yazamadığım bir öneriydi. Nedir bu derseniz?

Şu anda bizim de hemen hemen her eÜlke gibi uygulamakta olduğumuz kabine sistemi aslında ABD'nin şu anda RL'de uygulamakta olduğu sistem olup, başkanın kendi kabinesini belirlediği, alt meclis - seçilmişler meclisi adı altında meclis yapısının bulunduğu bir sistem. Türkiye'de uygulanmakta olan ise genel seçimlerde oluşan mecliste ki belirlenmiş bir çoğunluğa sahip bir parti veya koalisyonun bir başbakan ve beraberinde ki çalışma arkadaşlarıyla - vekil ve/veya vekil olmayan - oluşturduğu kabine sistemidir.

eRepublik'e dönersek; yeni yasa teklifleri her ayın 25'in de seçilen vekillerce vekillik süreleri boyunca 2 adet ve her ayın 5'in de seçilen "Devlet Başkan"ınca görev süresi boyunca sınırsız sayıda olmak üzere önerilebiliyor.

Mevcut sistemde eTürkiye'de; halk tarafından seçilmiş başkan, kendi hükümetini çalışmak istediği kişilerden kurup, kendi kabinesiyle ülkeyi yönetiyor. Kendi ekonomik ve siyasi planını yapıyor. Gene halk tarafından seçilen vekiller ise her ne kadar "aynı" ve/veya "benzer" halk tarafından seçilmiş olsa da yapı ve fikir itibariyle hükümetle çelişmesi çok muhtemel oluyor. Çelişmese bile seçilmiş başkanın hükümetinin icraatları çoğu zaman yasalarla desteklenme fırsatı bulunamazken kimi zaman da önü kesilebiliyor.

Bir örnek verdikten sonra önerime geçeceğim; (örnekten kimse üstüne alınmasın, örnek bunlar, kafalarda birşeyler canlansın diye verilmiş önermeler)
Birisi çıkıyor ve silah sektöründe ithalat vergisini artıralım diyor, 2-3 yorum geliyor, bazısı karşı bazısı destekler nitelikte oluyor ama sonuçta hep benzer bir yasa teklifi veriliyor, verilen teklifin çoğunlukla hükümetin hareket politikasıyla alakasız hatta bazen ters düşecek teklifler oluyor. Yani hükümetin hareket politikası yerli üretimi o sektörde desteklemek yönünde mi? Değil mi? Bunu bile belirleyemeyecekse hükümetin ekonomi politikası olamaz.

Demem o ki; eTürkiye'de RL'de ki sisteme geçelim. Vekillerden oluşan meclisten hükümet çıksın.
Kaba taslak bir şey de sunayım;
1) Devlet başkanı sadece başkanlık görevinde olsun.
2) Meclis seçimleri sonuçlandığında, Devlet başkanı çoğunluğa sahip partiye hükümeti kurma görevi versin.
3) Hükümetin kurulması için 1 gün süre sınırı konulsun. Belirlenen süre sonunda hükümeti kurmakla görevli kişilerden başbakan adayı kadrosunu bir makaleyle açıklasın ve vekillerle güven oyu yoklaması yapılsın - makaleye vekillerce evet, hayır seklinde verilecek cevaplarla rahatlıkla uygulanabilir - Hükümet %51 oyu alabilirse - ki kendi vekillerinden bile hükümete hayır deme fırsatı, özgürlüğü oluşacağı gibi, diğer parti üyelerinin evet deme fırsatı olacaktır - göreve başlasın.
4) %51 oy sağlanamazsa 2. partiye hükümeti kurma görevi verilerek, sistemin işlerliği sağlansın.

Zaten sadece 5 partinin girebildiği oyun dinamiğinde %51 hem demokratik bir rakam olmasıyla hem de kabul edilebilir bir rakam olmasıyla aklıma en yatan oran oldu. Ama tek partili yönetimin önü açılmak istenirse %41 olarak düşünülebilir.

Ayrıca şunu da belirtmek isterim ki, hükümet üyelerinin hepsi elbette vekil olmak zorunda değildir, olmayadabilir. Bu problem değil çünkü, hükümet zaten meclis çoğunluğunun desteğini almış olduğunu gösterdiğinden uygulamak istediği ekonomik ve/veya siyasi politikalarda çoğunlukla yeterli desteği zaten alabilecektir. Sunulacak yasalarda en azından, hükümetin gözü önünden ve denetiminden geçmiş olabilecektir.

Ya çok uzun okuyamam hepsini diyenler - emeğe saygı okuyun bir şey olmaz ama - "Demem o ki"'den itibaren okuyabilirsiniz, önerme ordan başlıyor.

Umuyorum ki değişecek bir şeylerle, bu oyuna, eTürkiye'ye sonsuz emeği geçen ve ilerde de geçebilecek ama şöyle ama böyle küsmüş, küstürülmüş, bezmiş, bezdirilmiş birçok arkadaşımız bir şekilde ülkemize tekrar geri kazanılabilinir.

Saygılarımla,
Ozguda