Join the new world

Η αγορά συναλλάγματος είναι εκεί που οι παίκτες ανταλλάσσουν νόμισμα με χρυσό ή νόμισμα με άλλο νόμισμα.

Σε κάθε ανταλλαγή υπάρχει ένας πωλητής και ένας αγοραστής. Είναι θεμελιώδες ότι δεν μπορεί να γίνει ανταλλαγή χωρίς τον ένα από τούς δυο.

Έστω τώρα κάποιος που θέλει να αλλάξει δραχμές για χρυσό. Μπορεί να ανεβάσει μια προσφορά δραχμών ας πούμε στην τιμή 0.021 χρυσά/δραχμή και να περιμένει να πωληθεί (δηλαδή να βρεθεί αγοραστής).
Αυτός που αγοράζει στην τιμή αυτή αγοράζει 1/0.021=47.619 δραχμές/χρυσό. Αυτή είναι η αγοραστική αξία τού χρυσού.

Όμως αυτός που θέλει να ανταλλάξει χρυσό για δραχμές έχει και μια διαφορετική επιλογή από το να αγοράσει τις δραχμές. Μπορεί να ανεβάσει προσφορά πώλησης χρυσού. Κοιτάει λοιπόν τις προσφορές χρυσού που ανεβάζουν οι άλλοι παίκτες και βλέπει ότι ο χρυσός πωλείται στην τιμή 50 δραχμές/χρυσό. Αν πωλήσει σε αυτήν την τιμή φανερά κερδίζει περισσότερες δραχμές. Η διαφορά εκφράζει το λεγόμενο σπρεντ.

Το σπρεντ έχουμε τρεις τρόπους να το δούμε.

α) Συγκρίνουμε την αγοραστική αξία τού χρυσού με την τιμή πώλησης τού χρυσού όπως κάναμε πριν. Η δεύτερη πρέπει να είναι μεγαλύτερη.

β) Συγκρίνουμε την τιμή πώλησης τών δραχμών (0.021 στο παράδειγμά μας) με την αγοραστική αξία τών δραχμών (1/50=0.020 στο παράδειγμά μας). Η δεύτερη πρέπει να είναι μικρότερη.

γ) Πολλαπλασιάζουμε την τιμή πώλησης τών δραχμών με την τιμή πώλησης τού χρυσού. 0.021*50=1.05. Θα πρέπει να βρούμε μια τιμή μεγαλύτερης τής μονάδας. Η διαφορά είναι το σπρεντ. Στο παράδειγμα αυτό έχουμε σπρεντ 5%.

Το σπρεντ δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το μηδέν για τον απλό λόγο ότι κανένας δεν θα τοποθετούσε προσφορά σε χειρότερη τιμή από αυτήν που μπορεί άμεσα να αγοράσει. Φυσικά υπάρχει ο παράγοντας ανθρώπινου λάθους αλλά αυτή η κατάσταση φανερά δεν είναι διατηρήσιμη γιατί οποιοσδήποτε δει μια τέτοια προσφορά θα την αγοράσει όσο γίνεται ταχύτερα.

Ομοίως το σπρεντ δεν μπορεί να είναι ίσο με το μηδέν για τον απλό λόγο ότι κανένας δεν θα περίμενε να πωληθεί η προσφορά του όταν μπορεί άμεσα να αγοράσει στην ίδια τιμή.

Άρα το σπρεντ πρέπει να είναι μεγαλύτερο από το μηδέν.

Φανερά τώρα μπορεί κάποιος να εκμεταλλευτεί το σπρεντ και να κερδίσει. Πώς; Έστω ότι έχει 100 δραχμές. Τις βάζει προς πώληση οπότε εισπράττει 100*0.021=2.1 χρυσά. Στην συνέχεια πουλάει τα χρυσά αυτά για δραχμές και εισπράττει 2.1*50= 105 δραχμές. Έτσι έχει κερδίσει 5 ολόκληρες δραχμές.

Πολλοί θα μιλήσουν για "κερδοσκοπία" και άλλα τέτοια αστεία. Με την ίδια λογική όμως κερδοσκόπος είναι και αυτός που "εργάζεται" για τον μισθό του. Μήπως δεν το κάνει για να κερδίσει; Το ερώτημα είναι αν με τις αγοραπωλησίες αυτές προσφέρει κάποιου είδους υπηρεσία ή τα κέρδη είναι προϊόν απάτης ή εξαναγκασμού. Κανένας εξαναγκασμός δεν υπάρχει όμως αφού κανένας δεν υποχρεώνεται να αγοράσει τις προσφορές του ούτε εκμεταλλεύεται κάποιο δικαίωμα παραπάνω από τούς άλλους στο να ανεβάζει προσφορές. Ο καθένας μπορεί το ίδιο άνετα αντί να αγοράσει να ανεβάζει προσφορές ως πωλητής. Ούτε "απάτη" στοιχειοθετείται επαρκώς.

Η αλήθεια είναι ότι προσφέρει υπηρεσία. Δεσμεύει τα χρήματά του, καταναλώνει προσωπικό χρόνο για να ανεβάζει προσφορές και να κάνει υπολογισμούς και βοηθάει τούς αγοραστές να βρουν πωλητές. Θυμηθείτε ότι καμμία συναλλαγή δεν πραγματοποιείται χωρίς και αγοραστή και πωλητή. Σε αντάλλαγμα κερδίζει το σπρεντ.

Ένα άλλο κοινό λάθος είναι η εντύπωση ότι αφού κάποιος με 10 χρυσά μπορεί να κερδίσει 0.5 χρυσά τότε κάποιος με 1000 χρυσά μπορεί να κερδίσει 50 χρυσά. Δεν πάει έτσι. Ο λόγος είναι ότι θα πρέπει να υπάρχουν και αγοραστές για όλη αυτήν την ποσότητα και πιθανότατα δεν υπάρχουν. Όσο περισσότεροι και με όσο μεγαλύτερα κεφάλαια προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το σπρεντ τόσο μικρότερο γίνεται το κέρδος.

Το παιχνίδι για το κέρδος λοιπόν αρμόζει περισσότερο για τούς μικρούς και όχι για τούς μεγάλους. 5 δραχμές για έναν "μικρό" είναι σημαντικό ποσό αντίστοιχο ή και μεγαλύτερο από τον μισθό του. 5 δραχμές για έναν "μεγάλο" είναι ασήμαντο ποσό. Έχουμε λοιπόν μια σημαντική διαφορά από rl. Στην rl οι "μεγάλοι" έχουν πετύχει σε πολλές αντίστοιχες περιπτώσεις να πετάξουν έξω τούς μικρούς με διάφορες δικαιολογίες που χρησιμοποιούν προπαγανδιστικά. Στο eRep οι "μεγάλοι" δεν έχουν τέτοια ισχύ. Οποιοσδήποτε μόλις φτάνει το απαραίτητο επίπεδο έχει την ίδια δυνατότητα να παίξει με οποιονδήποτε άλλον και το παιχνίδι τού έχει δώσει και ένα ποσό ικανό για "να κάνει παιχνίδι".

Ένα άλλο ερώτημα είναι αν το παιχνίδι αυτό λειτουργεί σταθεροποιητικά ή αποσταθεροποιητικά. Η απάντηση είναι ότι λειτουργεί σταθεροποιητικά. Η ύπαρξη πωλητών που χαμηλώνουν το σπρεντ σταθεροποιεί προφανώς και δεν αποσταθεροποιεί. Υπάρχει όμως και άλλος τρόπος να κερδίσει κάποιος εκτός από το σπρεντ. Αυτός είναι "ποντάροντας" στην άνοδο ή στην πτώση τής ισοτιμίας. Αυτό μπορεί να δράσει τόσο σταθεροποιητικά (όταν αυτό το ποντάρισμα έχει πραγματική βάση) αλλά και αποσταθεροποιητικά καθώς οι άνθρωποι έχουν γενικά την τάση να μιμούνται αυτό που βλέπουν και να ενισχύουν έτσι κινήσεις κάνοντάς τες μαζικές. Αυτού τού είδους η ενίσχυση είναι προφανώς χαοτική, απρόβλεπτη και αποσταθεροποιητική. Σε τέτοιες χαοτικές καταστάσεις ο κανόνας είναι ότι οι περισσότεροι θα χάσουν και λίγοι θα κερδίσουν και η σοφή επιλογή είναι είτε κάποιος να μένει έξω από το παιχνίδι, είτε να τζογάρει συνειδητοποιημένος ότι πιθανότατα θα βγει χαμένος.

Τώρα υπάρχει μια σημαντική ασυμμετρία από τούς μηχανισμούς τού παιχνιδιού στην πώληση τής δραχμής και στην πώληση τού χρυσού. Οι τιμές πώλησης είναι κβαντισμένες σε πολλαπλάσια τού 0.001. Για την πώληση τού χρυσού 0.001 δραχμές/χρυσό είναι τής τάξης τού 0.002% το οποίο είναι πραγματικά αμελητέο τόσο ώστε να μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε ως συνεχές. Για την πώληση τών δραχμών 0.001 χρυσά/δραχμή είναι τής τάξης τού 5%. Αυτό είναι τεράστιο. Η απόσταση δηλαδή από το 0.020 στο 0.021 είναι πολύ μεγάλη και καμμία ενδιάμεση δεν επιτρέπεται ως τιμή πώλησης. Τα αντίστροφα τών τιμών πώλησης λειτουργούν κάπως σαν μαγικοί αριθμοί (πχ το 1/0.020=50, το 1/0.021=47.619, το 1/0.019=52.632 έχουν μια ιδιαιτερότητα ως τιμές τού χρυσού) και επίσης δημιουργούνται αναγκαστικά "σκαλοπάτια" στον τρόπο μεταβολής τών σπρεντ. Τέλος εξαιτίας αυτού είναι πιο "εύκολο" να πουλήσει κάποιος χρυσό παρά δραχμές. Όταν πουλάει κάποιος δραχμές είναι αναγκασμένος να τις ανεβάσει στην ίδια τιμή με όλους τούς άλλους και να περιμένει, όταν πουλάει χρυσό αντιθέτως μπορεί να κάνει υποχωρήσεις στην τιμή και να έχει προβάδισμα.

Συμβουλές προς ναυτιλλομένους
α) να είστε πολύ προσεκτικοί να μην κάνετε λάθος. Ιδιαίτερα όταν ανεβάζετε προσφορές το λάθος είναι πολύ εύκολο να γίνει. Το τραγικότερο δυνατό λάθος είναι να ανεβάσετε χρυσό σε τιμές δραχμής. Ένας τρόπος να το μειώσετε (εκτός από το να είστε πολύ προσεκτική) είναι να ανεβάζετε προσφορές δραχμών μεγαλύτερου αριθμού από τον χρυσό που έχετε.
β) Όταν ανεβάζετε προσφορές χρυσού μην κατεβάζετε τις τιμές τών σπρεντ χωρίς λόγο. Δείτε που βρίσκονται οι προσφορές τών άλλων και εκτιμήστε και το μέγεθός τους, αν είναι μικρές εύκολα θα φύγουν και θα αγοραστούν και οι προσφορές σε καλύτερες τιμές. Δεν έχει νόημα να πουλήσετε τον χρυσό σας ταχύτερα από ότι πωλούνται οι δραχμές που ανεβάζετε.
γ) Αν θέλετε να πουλήσετε σημαντική ποσότητα χρυσού (πάνω από 10 χρυσά) διασπείρετε τον σε διάφορες τιμές πώλησης. Έτσι αφενός θα πωληθεί εξίσου γρήγορα αν όχι γρηγορότερα (αφού προσφέρετε μέρος και σε μικρή σχετικά τιμή). Αν υπάρξει αυξημένη ζήτηση ένα μέρος θα πωληθεί και ακριβότερα (αφού προσφέρετε μέρος σε μεγαλύτερη τιμή). Και τέλος μειώνετε τις πιθανότητες κάποιος να δει την προσφορά σας και να την κατεβάσει.

Αν έχετε περισσότερο χρόνο να αφιερώσετε, μπορείτε να αυξήσετε τα κέρδη σας; Η απάντηση είναι ναι. Για να κάνετε περισσότερο παιχνίδι αυτό που χρειάζεται είναι να παίζετε σε περισσότερα νομίσματα. Αν κάνετε κάτι τέτοιο απαιτείται η αφιέρωση περισσότερου χρόνου αλλά έχετε και αντίστοιχα περισσότερα κέρδη. Επιπλέον έχετε ακόμα μια πολύ σημαντική δυνατότητα. Μπορείτε να πουλήσετε ένα νόμισμα όχι για χρυσό αλλά για άλλο νόμισμα. πχ δραχμές για δολλάρια. Αυτή είναι μια νέα διάσταση που δίνει εξαιρετικά αυξημένες δυνατότητες. Στην v1 ήταν πολύ συνηθισμένη η χρήση της. Έχω την εντύπωση ότι στην v2 έχει εγκαταλειφθεί. Θα ήταν καλό να την ξαναενεργοποιήσουμε. Το ότι ο χρυσός πλέον χρησιμοποιείται και επιπλέον ως μέσο ανταλλαγής νομισμάτων αυξάνει ακόμα περισσότερο την αξία του. Αν τον παρακάμπταμε θα είχαμε και συνολικό όφελος.