Kitlesel İflas Riski mi, Güçlü Bir Ekonomi İçin Fırsat mı? (Lütfen okuyunuz!)

Day 1,150, 15:04 • Published in Turkey Turkey • by chorrito

Herkese selamlar,

Medyada görmüş olduğum bir makale üzerine konu hakkında benim de söyleyeceklerim var diyerek sabrınızı rica ediyorum.

Ekonomi modülünde yapılan son değişiklikler kimileri tarafından sevinçle kimileri tarafından şüpheyle karşılandı. Şirket sahipleri yapacakları daha büyük karları düşünürken birden fiyatların düşmesiyle geleceğe yönelik kaygıya düştü. Çalışan emekçiler de bunun karşılığında ücretlerin düşürülmesi gerektiği yönündeki fikirlerden kaygı duymakta. Peki son düzenlemeler sonrasında ne yapılmalı?

Öncelikle önümüzdeki riski doğru tanımlamamız gerekli. Son yapılan düzenlemelerle tüm dünya ekonomisinde üretim artışı gerçekleşiyor. Buna tepki veren piyasalarda da gerek hammadde gerekse ekmek, silah vb. mamül maddelerde fiyatlar iniyor. Ancak her fiyat düşüşünü olumlu karşılamamak gerek. Önümüzdeki birkaç gün içerisinde öncelikle hammadde fiyatlarının oldukça düştüğüne tanık olacağız. Bu da şirketlerin gelirlerini düşürecek; bundan sonra da iflas edip üretimi durdurmamak için işten çıkarmalarla paralel olarak ücretlerde düşüşler gözlenecek. eTürkiye’de tahıl fiyatlardı düştü bile ve birçok şirket sahipleri ücretlerin yüksekliğinden yakınıyor. Ayrıca ücretlerin fiyatlardan daha yavaş düştüğünü düşünürsek önümüzdeki birkaç günde bile batabilecek; şu an üretimde olan şirketler mevcut. Şirketlerin işçileri; işçilerin de şirketleri batırabilecek etkileri olduğu bir sistemde bu zincire girmemek için yapılabilecekler de mevcut.

1- Hükümet önceki birçok hükümetin izlediği başarılı(!) “iktisat” politikasını izleyerek cebinden gold alarak şirketleri sübvanse edebilir. Kısa vadede, uygun reel kaynaklar da varsa mükemmel çözüm. Kriz ortamında ekonomiyi ayakta tutan hükümet olarak anılmak herkesin hayali olmalı…

2- İkinci ve daha iktisadi olan yaklaşımsa biraz irade ve sabır gerektiriyor. Öncelikle piyasadaki fiyatların düşmesi ilk planda import vergilerini artırarak önlenebilir. Örneğin tahıl piyasasına baktığımızda ilk sayfada karşınıza gelen tekliflerin %60’ından fazlasının yabancı şirket kaynaklı olma olasılığı oldukça yüksek. Çünkü eTürkiye’de fiyatlar yüksek, vergi düşük. Denebilir ki üretimimiz yetmiyor; vergileri düşürürsek hammadde sıkıntımız doğabilir. Son yapılan düzenlemelerle üretim neredeyse iki katı artacaktır. Üretim artarken tüketim değişmeyecektir; çünkü aynı miktarda oyuncu iki katı fazla üretirken önceyle aynı oranda tüketmeye devam edecektir. Bu da ithalata dayanan sektörlerin yerel üreticilerin hakimiyetine girmesi için bir fırsat demektir.

3- Eğer bahsettiğim şekilde fiyat düşüşü-ücret düşüşü-fiyat düşüşü… döngüsünün içerisine girersek düşen ücretlerle birlikte tüketim azalacak ve şirketler bu kez de satış yapamadıklarından dolayı iflas bayraklarını çekeceklerdir. Ücretlerin fiyatlardan daha yavaş düşmesine rağmen bu düşüşün her zaman için göreli olarak daha fazla olduğunu göz önüne alırsak yapılması gereken ücretlerin korunmasıdır. Yoksa ülke ekonomisi üretim fazlası verecek ve bir süre sonra büyük oranda ihracata dayalı bir ekonomiyle yüz yüze kalacağız. O zaman tüketimi artırmak konusunda bize Vatikan’a cihad ilan etmek bile yarar sağlamaz.

Ücretlerin düşmesini önlemek adına iç piyasanın hareketli tutulması şarttır. Bunun için de yine import vergilerini artırmak ve tüketiciyi yerli üreticiye yönlendirmek şart.

4- Son olarak hükümete düşen en önemli görev halkı fiyatların ve ücretlerin düşüşünün her zaman iyi bir şey olmadığını anlatmaktır. Gerçek hayattan bir örnek vermek gerekirse İsveç’te bir şişe su Türkiye’nin birkaç katı fiyatına alınır. Ama İsveçli işçi de Türk işçinin birkaç katı ücret alır.

Ülke ekonomilerinin güçleri ve hükümetlerin yönetme kapasitesi bu tür fiyat dalgalanmalarına verecekleri planlı, sağlam ve uzun vadeli olumlu sonuçlar yaratacak tepkilerle ölçülür. Burada da sorumluluk ülkeyi yönetmekte olan hükümete düşmekte; ayrıca şirket sahiplerimiz de sabırlı olmalıdır. Yaşanan fiyat azalmaları uygun gümrük ve arz-talep politikalarıyla çözülebilecek seviyededir. Önemli olan bilinçli ve sorumluluk sahibi olmak. Bugün yüksek ücret dolayısıyla zarar edildiği için atılan işçiye yarın daha çok ücret verebilir ama daha çok kar edebilirsiniz.

Hepinize hürmetler,

chorrito