نوروز چیست؟
Mehrnush
يا مقلّب القلوب و الابصار
يا مدبر الليل و النهار
يا محوّل الحول و الاحوال
حوّل حالنا الى احسن الحال
اي دگرگون کننده ي قلب ها و چشم ها
اي گرداننده و تنظيم کننده ي روزها و شبها
اي تغيير دهنده ي حال انسان و طبيعت
حال ما را به بهترين حال دگرگون فرما
نـــــوروز يعني ...
نوروز، روزيست نو؛ روز، روز همان روشنيست. پس نوروز، يعني تابش آفتابي تازه در زندگي و سرزندگي نوبهنوي انسان و جهان.
نوروز، نخستين روز بهار هم هست. در اين روز، طبيعت، از خوابي طولاني برميخيزد و کار و بار حياتيِ خويشتن را از نو آغاز ميکند و سال آغاز ميشود که يعني اين ايرانياناند که هر سال، بيداري طبيعت و شروع تازهي زندگي را جشن ميگيرند. جشني که در آن، از ديرباز، روشني و زيبايي و زندگي را ستوده و نوروز را جشنگرفتهاند.
ايرانيان، نوروز را لبخندهي خداوند بر لبان طبيعت تلقي کردهاند و آنگاه که خداوند به زندگي لبخند ميزند، گل لبخند بر لبان جهان هم ميشکفد.
نوروز، يادآور آن است که ما مدام بايد جان و جامه و جامعهي خود را پاک و شاد و سرشار از انرژي ناپيداکرانهي الهي نگهداريم.
اين نفسهاي پاک خداست که بر آدم و عالم ميدمد.
دارد طبيعت از نو آغاز ميشود.
سال دارد از نو آغاز ميشود.
روز نـــــو دارد آغاز ميشود.
نوروز دارد از راه ميرسد؛
لبالب از بشارت و طراوت و تازگي و تناوري...
تــاريخچــه نــــــــــوروز
نــــــوروز جشن کهن ايراني
نوروز يکي از کهنترين جشنهاي به جا مانده از دوران باستان است. خاستگاه نوروز در ايران باستان است و هنوز مردم مناطق مختلف فلات ايران نوروز را جشن ميگيرند. زمان برگزاري نوروز، در آغاز فصل بهار است. نوروز در ايران و افغانستان آغاز سال نو محسوب ميشود و در برخي ديگر از کشورها تعطيل رسمي است.
زمان نــــــــوروز
جشن نوروز از لحظه اعتدال بهاري آغاز ميشود. در دانش ستارهشناسي، اعتدال بهاري يا اعتدال ربيعي در نيمکره شمالي زمين به لحظهاي گفته ميشود که خورشيد از صفحه استواي زمين مي گذرد و به سوي شمال آسمان ميرود. اين لحظه، لحظه اول برج حمل ناميده ميشود، و در تقويم هجري خورشيدي با نخستين روز (هرمز روز يا اورمزد روز) از ماه فروردين برابر است. نوروز در تقويم ميلادي با ۲۱ يا ۲۲ مارس مطابقت دارد.
در کشورهايي مانند ايران و افغانستان که تقويم هجري شمسي به کار برده ميشود، نوروز، روز آغاز سال نو است. اما در کشورهاي آسياي ميانه و قفقاز، تقويم ميلادي متداول است و نوروز به عنوان آغاز فصل بهار جشن گرفته ميشود و روز آغاز سال محسوب نميشود.
واژهٔ نــــــــــوروز
واژه نوروز يک اسم مرکب است که از ترکيب دو واژهٔ فارسي «نو» و «روز» به وجود آمده است. اين نام در دو معني بهکار ميرود:
۱) نوروز عام: روز آغاز اعتدال بهاري و آغاز سال نو
۲) نوروز خاص: روز ششم فروردين با نام «روز خرداد»
پيشينه نــــــــوروز
منشا و زمان پيدايش نوروز، به درستي معلوم نيست. در برخي از متنهاي کهن ايران ازجمله شاهنامه فردوسي و تاريخ طبري، جمشيد و در برخي ديگر از متن ها، کيومرث بهعنوان پايهگذار نوروز معرفي شده است. پديد آوري نوروز در شاهنامه، بدين گونه روايت شده است که جمشيد در حال گذشتن از آذربايجان، دستور داد تا در آنجا براي او تختي بگذارند و خودش با تاجي زرين بر روي تخت نشست. با رسيدن نور خورشيد به تاج زرين او، جهان نوراني شد و مردم شادماني کردند و آن روز را روز نو ناميدند.
برخي از روايتهاي تاريخي، آغاز نوروز را به بابليان نسبت ميدهد. بر طبق اين روايتها، رواج نوروز در ايران به ۵۳۸ سال قبل از ميلاد يعني زمان حمله کورش بزرگ به بابل بازميگردد. همچنين در برخي از روايتها، از زرتشت بهعنوان بنيانگذار نوروز نام برده شده است. اما در اوستا (دست کم در گاتها) نامي از نوروز برده نشده است.
نـــــــــــــوروز در زمان سلسله هخامنشيان
نگاره مراسم پيشکش هدايا به پادشاه ايران در تخت جمشيد. برخي از پژوهشگران، اين مراسم را به نوروز مربوط ميدانند.کوروش دوم بنيانگذار هخامنشيان، نوروز را در سال ۵۳۸ قبل از ميلاد، جشن ملي اعلام کرد. وي در اين روز برنامههايي براي ترفيع سربازان، پاکسازي مکانهاي همگاني و خانههاي شخصي و بخشش محکومان اجرا مينمود. اين آيينها در زمان ديگر پادشاهان هخامنشي نيز برگزار ميشده است. در زمان داريوش يکم، مراسم نوروز در تخت جمشيد برگزار ميشد. البته در سنگنوشتههاي بهجا مانده از دوران هخامنشيان، بهطور مستقيم اشارهاي به برگزاري نوروز نشده است. اما بررسيها بر روي اين سنگنوشتهها نشان ميدهد که مردم در دوران هخامنشيان با جشنهاي نوروز آشنا بودهاند، و هخامنشيان نوروز را با شکوه و بزرگي جشن ميگرفتهاند. شواهد نشان ميدهد داريوش اول هخامنشي، به مناسبت نوروز در سال ۴۱۶ قبل از ميلاد سکهاي از جنس طلا ضرب نمود که در يک سوي آن سربازي در حال تيراندازي نشان داده شده است. در دوران هخامنشي، جشن نوروز در بازهاي زماني ميان ۲۱ اسفند تا ۱۹ ارديبهشت برگزار ميشده است.
نـگاهــــي گـذارا بر آداب نـــــــــوروز
مي توان در ايام نوروز با انجام برخي اعمال بستري جهت رشد و تعالي خود فراهم کنيم که در اينجا به برخي از آن ها اشاره مي کنيم:
1. خواندن نيايش تحويل سال؛ با نو شدن طبيعت، از صميم دل اين ندا را برآوريم که: يا مقلب القلوب و الابصار يا مدبر الليل و النهار يا محوّل الحول و الاحوال حوّل حالنا الي احسن الحال اي قلب کننده قلب ها و چشم ها؛ اي تدبير کننده شب و روز اي متحول کننده حالات، حال ما را به بهترين حالات متحوّل کن.
2. پوشيدن لباس تميز؛ امام صادق عليه السلام فرمودند: هنگامي که نوروز آمد، غسل کن و پاکيزه ترين لباس هاي خود را بپوش و با خوش بوترين عطرها خود را معطر ساز.
3. گشايش در زندگي خانواده؛برخي سخنان اهل بيت عليهم السلام سرپرست خانواده را به سخاوت و گشايش در زندگي در ايّام عيد فرا خوانده تا خاطره اي شيرين و به ياد ماندني براي اهل خانه به جاي ماند و حالت جشن و شادي پيدا کند. روزي شهاب به امام صادق عليه السلام عرض کرد: حق زن بر شوهرش چيست؟ حضرت فرمودند: ...هر ميوه اي که مردم از آن مي خورند، بايد به اهل خانه خود بخوراند و خوراکي را که مخصوص ايام عيد است و در غير ايام به آنها نمي رساند، در ايام عيد براي آنان تهيه کند.
4. روزه گرفتن و برپايي نماز؛ امام ششم عليه السلام فرمودند: چه خوب است که در اين روز روزه دار باشيم.دستور چهار رکعت نماز، سجده شکر و دعاي مخصوص اين روز هم مورد سفارش قرار گرفته است.
5. درس عبرت گرفتن؛ توجه کنيم که وارد بهار شده ايم و بايد از اين دگرگوني طبيعت درس عبرت بگيريم.
6. ديد و بازديد؛ از ديگر آداب عيد نوروز، ديدار برادران و خواهران مسلمان و آگاهي از شادي ها و اندوه هاي آنان است. معصوم عليه السلام در اين باره مي فرمايد: اين روز نوروز است که مردم در آن اجتماع دارند و همديگر را ملاقات مي کنند ...
7. بررسي اعمال گذشته؛بررسي کنيم که يک سال را چگونه سپري کرديم و محاسبه اي انجام دهيم که چه قدر گناه کرده ايم، آبروي چند نفر را برديم و چقدر کار خير انجام داده ايم؟ اگر اوصاف زشتي در ما هست، در رفع آنها بکوشيم و اگر کارهاي خيري انجام داده ايم، کوشش کنيم که در آينده مداومت داشته باشد.
8. کينه ها را از دل برکنيم؛با آمدن بهار، باغ دلمان را پر شکوفه کنيم و همراه با باران بهاري زنگار کينه هاي گذشته را از دل برکنيم و سعي کنيم اين قدرت روحي را در برابر افردي که با آنها دشمني داريم، بيشتر کنيم و محبت آنها را در قلب خود ايجاد کنيم، اگر چه ممکن است آنها به ما بدي کرده باشند.
9. رفتن به اماکن مطهره؛رفتن به اماکن مطهره مثل حرم ملکوتي حضرت امام رضا عليه السلام از اهميت والايي برخوردار است.
10. رسيدگي به فقرا؛ با کمک به فقرا، آنان را در شادي خودمان شريک نمائيم.
11. دوري از اسراف؛ از جمله اموري که توجه بدان لازم و ضروري مي باشد، اين است که در مهماني دادن و پذيرايي، از اسراف جلوگيري کنيم و بدانيم کمال ما در ولخرجي و سفره هاي رنگين آن چناني نيست
(مجله کوثر، شماره 13/ ماهنامه افق حوزه، شماره 222)
Comments
نوروز
مبارک
به به به به
عید همه مبارککککککککککک
v
عزیزم با تمام احترام که بهت دارم میتونستم این مطلبو راحت از گوگل دربیارم
احسنت
عیدت مبارک
شاد باشی
v
V
مبارک