Öğrenilmiş Çaresizlik
IkkahGiGi
Martin Seligman tarafından yapılan bir deneyin sonuçları ile ortaya atılmış olan bir teoridir. Deney kabaca şöyle;
kaçış grubu, boyunduruk grubu ve kontrol grubu adı altında üç gruba ayrılmış 24 köpek vardır.
köpeklerin hepsi beyaz bir kabinin içine yerleştirilmiş yatarlarken;
kaçış grubundaki köpeklerin ayaklarına elektrik şoku verilmiştir. odada bulunan bir paneldeki butona basarak elektrik akımını kesmek mümkündür. 30 saniye içinde köpek butona basmazsa şok kendiliğinden kesilmektedir.
bu gruptaki köpekler, kısa süre içersinde butona basmayı öğrenmiş ve şokun süresini azaltmışlardır.
boyunduruk grubundaki köpeklere de aynı şok uygulanmış, ancak bu gruptaki köpekler, butona bassalar dahi akım kesilmeyecek biçimde tezgaha getirilmişlerdir. köpekler butona basmayı denemişler fakat belli deneme sonunda* artık vazgeçmişlerdir.
kontrol grubundaki köpekler de benzer odadadır fakat onlara elektrik şoku verilmemektedir.
bu öğrenme sürecinden sonra köpeklerin hepsi toparlanıp, kısa bir çit ile iki bölmeye ayrılmış bir alana götürülmüş, ve köpeklerin hepsine elektrik şoku verip, çitten karşıya atlamaları beklenmiştir.
yapılan 10 denemenin sonucunda durum şudur;
ikinci -boyunduruk- gruptaki 8 köpeğin* 6'sı hiç bir şekilde çitin karşısına atlamamıştır.
birinci -kaçış- ve üçüncü -kontrol- gruptaki köpekler ise, çitin karşı tarafına atlamışlardır.
aradan bir hafta geçtikten sonra, köpekler yine bu çitle ayrılmış alana getirilmişler; fakat boyunduruk grubundaki 8 köpeğin 5'i, hala tepkisiz kalmış ve çiti geçmek için eylem yapmamıştır.
deneyin sonucu; boyunduruk grubundaki köpeklerin çaresiz olmayı öğrendiklerine işaret etmişti.
Comments
Köpekler elektrik akımını siklememeyi öğrenmişler. Belki acıdan zevk bile almaya başlamışlardır.
Bir de alttan ısıtmayı deneselermiş. 130 180 derece sıcaklık yeterli.
vv
bu deneyden toplum için çıkarılması gereken dersler var tabii
Spoiler: Öğrenme psikolojisi üzerinden kişilere ve kurumlara gönderme içerir.
Pavlovun köpee de var
insanları da simulasyonlarla sınıflayıp öğrenmelerini yönlendirebiliyorlar - acı ama hiç bilinemeyen gerçek -
yoksa atanamayan bir öğretmen arkadaş daha mı var
Bu deneyi, bu oyunda ve şimdi gündeme getirmemin nedeni; büyük bir çoğunluğun öğrenilmiş bir çaresizlik içinde bulunduğu, bazı oyuncuların da kaçış grubundakiler gibi tepki vererek bir (kurtuluş için) arayış içinde olduklarını görüyor olmamdır.
Oyun kapsamında bu testin hiç bir geçerliliği olduğuna inanmıyorum çünkü savaş ve ekonomi temelli bir oyun oynuyoruz. Eğer bu kapsamda ters giden bir şeyler olsaydı tartışmaya açık olabilirdi fakat hem savaş hem de ekonomik uygulamalar olarak ben ortada bir eksiklik göremiyorum. Bir şeylerin eleştirilmesi için ters giden bir şeyler olması gerekir. Çaresizliğin olmadığı bir yerde öğrenilmiş çaresizlikten bahsetmek çok saçma
🤔🤔🤔
Neticede herkes birer köpek midir? xd
Seni kaçış grubunda değerlendiriyorum😁
kaçıp elektiriği verenlerin husyelerini mi kopartsak?
Du bakalım, kaçırdıkları insanlar yüzünden pişman olmalarını da göreceğiz.
Birde skiner'in faresi var o da meşhur.
schrödingerin kedisini de mi anlatsak bi ara xd
Derin konu, sen anlat istersen. Beni aşar.
Dunya insanlarinin buyuk bir cogunlugu boyunduruk grubunda, basina gelmis ve gelecek olanin dogalligina inanmis durumdadir.
Bu arada anlayana cok guzel bir yazi olmus. Boyle guzel alintilar bas tacidir 🙂