معمای زندانی یا دوراهی زندانی (Prisoner’s Dilemma)
javadn
به سختی میتوانید در میان مثالها و داستانهای تخصصی علمی، موردی را بیابید که به اندازهی معمای زندانی یا دوراهی زندانی به فضای گفتگوهای عمومی و کتابها و مقالات عمومی راه پیدا کرده باشد.
حدس زدن علت این مسئله هم دشوار نیست. بسیاری از ما در زندگی روزمره خود و در محیط شغلیمان به نوعی با معمای زندانی مواجه میشویم.
این داستان فرضی، یکی از مثالهای پایهای در نظریه بازیها، استراتژی رقابتی، تعاملات بین کشورها، مدیریت بازارهای انحصار چندجانبه، رابطه های عاطفی، کار تیمی و انبوهی از موارد و موضوعات دیگر است.
یکی از روایات سادهی معمای زندانی به شرح زیر است:
دو نفر از اعضای یک باند جنایتکار دستگیر شدهاند.
هر یک از آنها به صورت انفرادی حبس هستند و هیچ نوع دسترسی به فرد دیگر ندارند.
متاسفانه علیه هیچ یک از این دو نفر، شواهد کافی برای محکوم کردن نهایی وجود ندارد.
آنها هر دو امیدوار هستند که به خاطر جرمهای کوچکترشان، تنها به یک سال حبس محکوم شوند و ماجرا مختومه شود.
اما در این میان، بازجو به هر یک از آنها یک پیشنهاد میدهد که:
اگر شهادت دهی که همکارت چه جرائمی مرتکب شده، به تو تخفیف خواهیم داد.
سناریوهای احتمالی به شرح زیر خواهد بود:
اگر زندانی الف علیه زندانی ب شهادت بدهد و همزمان، ب هم علیه الف شهادت بدهد، هر یک به دو سال حبس محکوم خواهند شد.
اگر زندانی الف علیه زندانی ب شهادت بدهد، اما زندانی ب از هر نوع شهادت دادن امتناع کند، زندانی الف آزاد شده و زندانی ب، به سه سال حبس محکوم خواهد شد.
اگر هیچکدام علیه دیگری شهادت ندهند، هر یک به خاطر شواهد جزئی موجود، به یک سال حبس محکوم خواهند شد.
حالا خودتان را به جای زندانی الف (یا ب) بگذارید.
از یک سو، تمایل دارد که اعتراف نکند.
اگر شریک جرم او هم اعتراف نکند، ماجرا با یک سال زندان حل میشود.
اما نگران است که مبادا، شریک او (که الان خبری از وضعیتش ندارد) تصمیم بگیرد و او را لو بدهد.
در این حالت شریکش آزاد میشود و او زندانی خواهد شد.
ممکن است تصمیم بگیرد که علیه شریکش شهادت بدهد.
در این حالت، احساس میکند که یا رها خواهد شد و یا اگر شریکش هم به همین نتیجه برسد، هر یک دو سال زندانی خواهند شد!
فرض مهم: فرض میکنیم که اگر زندانیها به هر شیوهای از زندان خارج شدند، تغییر هویت میدهند و به نقطهای دوردست میروند. به عبارتی، نگرانی از برخورد آتی همکارشان ندارند.
معمای زندانی تکرار شده (Iterated)
این معما میتواند شکلهای پیچیدهای به خودش بگیرد.
مثلاً فرض کنید که دوران محکومیت دو زندانی تمام میشود و اینها بیرون میآیند و اتفاقاً همدیگر را پیدا میکنند و مستقل از آنچه بینشان گذشته است، تصمیم میگیرند به انسانهایی اخلاق گرا تبدیل شوند.
به این معنا که بزرگوارانه یکدیگر را ببخشند و گذشته را فراموش کنند و دوباره با هم دزدی و کلاهبرداری را آغاز کنند!
حالا فرض کنید دوباره همان سناریو تکرار میشود و اینها دستگیر میشوند و دوباره همان پیشنهاد!
میتوان حدس زد که رفتار این زندانیها متفاوت خواهد بود و ارزیابی متفاوتی از گزینهها را انجام خواهند داد.
واقعیت این است که زندگی ما، بیش از موارد انفرادی معمای زندانی، سرشار از موارد تکرار معمای زندانی است.
به این مثال از معمای زندانی در زندگی روزمره توجه کنید:
Comments
o/
ممنون
cm
ممنون
مقاله بسیار جالب و تفکر برانگیزی بود
ممنون
Cm
ممنون
ووت
ممنون
سر فرصت میخونم
ممنون
سنگ بنای زندگی اجتماعی همینه در واقع
وت ، مقاله جالبی بود
خیلی ممنون
عالی
دمت گرم
بسیار ممنون
🙂
ممنون
الان کی غذاشون میده به ما؟!؟
ممنون
تو چرا دوساله داری ماموریت مقاله رد می کنی؟
😃
به حد نصاب نمیرسه آخه ولی اگه این به حد نصاب برسه تموم میشه
رای
ممنون
http://isharj.mihanblog.com/
ممنون
🙂
ممنون
تا اینجا شده 12 تا کامنت فقط 13 تا دیگه مونده از همه دوستان ممنون
حالا درسته برای کامنت بود اما
فکر می کنم اگر این آزمایش ساده به تعداد زیاد شبیه سازی بشه، جواب ها به یک سمت خاص همگرا خواهند شد
طرح مسئله ساده هست ولی اجرای شبیه سازی مشکل هست چون تغییرپذیری جامعه نامشخص هست
در بعضی کشورها روحیه تاکید بر منفعت فردی قوی هست
مثالشو می دونیم
😉
در رفتار مردمِ بعضی کشورها (مثلا دانمارک)، وزن "منافع مشترک" بیشتر از منافع فردی هست لذا
این معما یک جواب عام نداره
.
پی نوشت: برای شبیه سازی رفتارهای این چنینی و حتی مسائل خیلی پیچیده تر، میشه شبیه سازی های آماری رو به کار برد
مثلا روش شبیه سازی مونته کارلو
عالی
سعی کردم خیلی تخصصی ننویسم
😃
با این وجود منظور رو خوب رسوندی
😃
درسته ولی این بر مبنای تئوری بازیهاست و این فقط یکی از بازیهاست و باید بسته به موضوع مورد مطالعه باید بازی مناسب اون موضوع انتخواب بشه و اجرای تئوری بازیها از شبیه سازی اماری مناسبتره به نظر من چون امارها تحت تاثیر تغیر شرایط تغیر میکنه ولی تئوری بازیها شرایط رو پیشبینی و واکنشهایی که شرایط جدید به وجود میاره رو هم میشه با تئوری بازیها پیشبینی کرد البته این نظر منه و منم کارشناس اینده پژوهی نیستم
جوادجان الان متوجه شدم کامنت گذاشتی
چندتا نکته بگم
من هم متخصص این موضوع نیستم ولی در زمینه زمین آمار یک کارهایی کردم و می کنم
اگه زمینه فعالیتت مرتبط هست بگو تا مقالاتمو برات ارسال کنم
.
تئوری بازی ها و راه حل های مربوط بهش تحلیلی هستند و مسلما دارای بهترین راه حل ها
اما گاهی وقت ها راه حل تحلیلی از راه حل عددی پیچیده تر میشه، شاید مثل همین مثالی که زدید
این جور مواقع با در نظر گرفتن سطح معنی داری و عدم قطعیت، راه حل عددی رو به کار می بریم تا زمان و هزینه مهندسی شده باشند
.
در مورد اینکه گفتی "آمارها با تغییر شرایط تغییر می کنند" این نشانه بایاس (اریب شدگی) هست و می دونیم که پیچیده ترین بایاس ها هم قابل شناسایی هستند و قابل مدل شدن و حتی قابل حذف شدن
اما بعضی وقتها بایاس اونقدر مشکل ساز نیست که حذف بشه، فقط مدل بشه کافیه
بحث "پیشبینی شرایط جدید" اتفاقا از مزایای شبیه سازی هست چرا که "تمام حالات ممکن" رو با تکرارهای زیاد به دست میده
اگر اینطور نباشه، شما شبیه سازی رو بد اجرا کردید و این اشکال احتمالی به عیب ذاتی شبیه سازی بر نمی گرده
😉
در حال حاضر در کاربردهای مهندسی آمار ما شبیه سازی رو بیشتر دوست داریم چون سریع تر، ارزان تر و عام تر هست و طیف وسیعی از حالات مختلف رو به ما میده و می تونیم تک تک تحقق ها (به خصوص تحقق های آنومال) رو بررسی کنیم و توزیع چگالی از تمام حالات ممکن رو داشته باشیم و همین طور همگرایی این تحقق ها رو بحث کنیم و الی آخر
در حال حاضر در مهندسی کمتر کسی به دنبال روش های حل دقیق یا همون
exact solutions
هست
اما و اما اینها فقط در کاربردهای فیلدی و مهندسی مطرح هستند و هنوز جان علم و ریاضیات همون روابط و بررسی های تحلیلی هستند
بابت نظر هم خیلی ممنون
اختیار داری
درسته مقاله ربطی به بازی نداشت ولی یک سری مطلب قدیمی در ذهنم تازه شدند و خیلی خوب بود
نه من کارم به مسائل اماری مرتبط نیست فقط گاهی به خاطر فیلمنامه هایی که برای سرگمی و برای افزایش معلومات عمومی روی مسائل متفرقه مطالعه سطحی میکنم خیلی ممنون بابت پاسخ علمی ای که دادین و به دانش و معلومات ما اضافه کردین
قربانت
موفق باشی و برقرار
cm
ممنون
vv
ممنون
done
ممنون
Voted
farimah o/
tnx my friend
Cm + V
ممنون
Vote
ممنون