Join the new world

Oyunu 4-5 yıldır oynayanlar hatırlayacaktır ki ekonomik modül oyunun en eğlenceli kısımlarından biriydi; çünkü zaman zaman içinden çıkılmaz bir hal alırdı üretim şeması. Kar-zarar paritelerinin gündemi fazlasıyla meşgul ettiği, reelde olduğu gibi emek hareketini güçlendirmek adına sendikalaşmanın uzun uzadıya tartışıldığı dönemler yaşandı. Yaklaşık 5-6 aydır yeniden oyundayım ve özellikle ekonomik modülün geldiği nokta ya da varlığını yitirmesi beni fazlasıyla şaşırttı ve şaşırtmaya da devam ediyor.

Öncelikle tüketimin sıfıra yakın olduğu bir sistemdeyiz gelişmiş oyuncular için. Ürettiği ürünü kendi tüketen oyuncuların iş imkanı yaratma ihtimali ise yok denecek kadar az. Örnek üzerinden gitmek gerekirse q5 bir silah şirketimiz olduğunu düşünelim. Dışarıdan hammadde de almıyoruz, kendi hammaddemizi üretebilecek durumdayız. Bir işçinin q5'te 900 hammadde ile yaptığı üretim 18 silah. Bugün pazarda silah ücreti 2.14 try.

18 x 2.14 = 38.7 try bu üretim sonrası silahların pazara konması durumunda alınacak olan para. Bugün piyasada bir işçinin maaşı ise ortalama 25 try. Hammadde ise 0.05 try'den alıcı buluyor.

Hammadde: 900 x 0.05 = 45 try yukarıda malın pazara konulması durumunda 38.7 try getirisi olduğunu gördük. Bundan 25 try çıkardığımızda ise elimizde kalan miktar 13.7 try. Hiç bu üretim zincirinin içine girmediğinde ise direkt 45 try gibi bir para kazanıyorsun 18 q5 silahın üretileceği hammadde miktarı ile.

Böyle bir ortamda elbette ki oyunda yıllardır varlığını koruyan sol siyaset çevresi de güç kaybediyor. Çünkü ortada bir emek sınıfı olmadığı gibi, pazar da neredeyse yok. Sadece sol siyasal yapılar için değil, bütün siyasal mekanizmalar için bu sıkıntı ihtiva ediyor; çünkü oyundaki siyasal parametrelerin en önemli ayaklarından biri zaten bu üretim zinciri idi. Oyun yönetiminin yapmış olduğu hamleler neticesinde yok olan ekonomi modülü ise bugün siyasal modülün de iflasına ortam sağlıyor. Siyasal modülün sadece ülkelerin sınırları ve savaş politikaları üzerine kurulu olması ve kısıtlı ekonomik bir alanda iktisadi politika üretilebilmesi de elbette oyunu kalitesizleştiriyor.

Daha önce de çağrısını yaptığım gibi özellikle eTürkiye'deki sol partilerin bir an önce toplanıp ortak bir paydada solun oyunda nasıl temsil edilebileceğini tartışması gerekiyor. Zira ortada bir emek olmadığı sürece solun nasıl tanımlanabileceği ciddi bir sorun. Yukarıda da ifade ettiğim gibi bu sadece solla da ilgili değil, bütün siyasal düzlemleri doğrudan bağlayan bir olgu.

Uzun zamandır oyundan uzak kaldığım için tabii yeni dinamikleri bilmiyorum; fakat temenni ediyorum ki oyun yönetimi ekonomi modülüne bir müdahalede bulunarak yaratılan bu ortamı en azından tersine çevirebilir.