25 komentara, part III; SANDŽAK

Day 4,183, 03:34 • Published in Bosnia and Herzegovina Croatia • by Sandzo Pansa

Sandzak je kulturno-istorijska i geostrateška regija, koja se prostire na teritoriji jugozapadne Srbije i sjeverne Crne Gore. Naziv Sandžak potiče od turske riječi Sancak, sto u prevodu znači zastava. Sandžak je oblast koja je od sultana darivana na upravljane pašama, za njihovu hrabrost i odvažnost u ratovima.



Površina: 8403 km2
Stanovništvo: 490000 (popis 2002 na teritoriji Srbije i Crne Gore, i 2011 samo na prostoru Srbije, ne mogu se uzeti za precizne, jer je određeni broj Bošnjaka bojkotovao popis).



Istorijat


Sandžak je više hiljada godina bio nastanjen ljudima. Iliri su starosedeoci ovih prostora, koji su bili vrsni ratnici i lovci. Oformili su svoje zajednice i gradove, od kojih i neki danas nose njihov naziv, ili su poslužili za novo ime. Jačanjem rimske imperije, Rimljani uspevaju pokoriti i Ilire Balkana, od kojih većina bude romanizovana. Nakon njih, u 7 vijeku po naletom Huna, na Balkan, i sam prostor Sandzaka dolaze Sloveni, koji su bili mnogo brojniji od Ilira i Rimljana, tako da se vecina asimilirala. Sloveni počinju obrazovati prva naselja i zajednice, bave se poljoprivredom i stocarstvom. Dokazi prisustva Ilira, Rimljana i Slovena na ovom prostoru su mnogobrojni, od brojnih nekropola i grobalja kao spomenika kulture;


Rimska nekropola: Kolovrat, Prijepolje

Od Ilira su ostali pojedini nazivi rijeka, gradova(Lim,Arsa...)

U srednjem vijeku,Sandžak je bio središte prve srpske drzave Raške, kojom je dinastija Nemanjić uoravljala puna dva vijeka. Osnivač je Stefan Nemanja, veliki župan srpski. Njegov sin Stefan, postace prvi krunisani kralj Srbije, a drugi sin Rastko je čitav svoj život posvetio vjeri,uzeo monaško ime Sava, i omogućio autokefalnost i samostalnost srpske crkve(1219 godina).
Sjedište Raške je bilo u gradu Ras, kod Novog Pazara,(ilirski Arsa-Ras).




U 14 i 15 vijeku, nadiru Osmanlije na Balkan, što Srbiju hvata nespremnu, jer je bila izdeljena medju velikašima, koji su ratovali jedni protiv drugih. Sandžak je pripadao Nikoli Altomanoviću. Sav taj nered među Srbima, bosanski i bošnjački ban Tvrtko Kotromanic iskorištava za napad na Sandžak. 1377 godine, Tvrtko osvaja veci dio Sandžaka, Prijepolje i trvđavu Mileševac,Priboj,Varoš,Bijelo Polje,Sjenicu,Pljevlja, kao i župu Konavle, predele oko Dubrovnika, grad Novi(Herceg Novi),u kojem pocinje razvoj bosanske flote.

1459 osvojena je Srbija padom Smedereva, a Bosna 1463 od strane Osmanlija. Sandžak nakon pada Bosne biva pripojen istoj u novoj jedinici carevine,pašaluku. Sandžak je duže bio bosanski nego srspki. Od 1377, pa do 1878, Sadnžak je u sastavu Bosne, prvo kraljevine, pa onda pašaluka bosanskoga, što je preko 400 godina. U srbiji je sandzak 300 godina, dva vijeka njemanićke vlasti, i još 100 godina od 1912 i Balkanskih ratova pa do 2012, kada se obeležavala stogodišnjica balkansih ratova. Svaki pomen da Sandžak nije Bosanski je velika laž i jos jedna dušmanska želja za razjedinjenjem bošnjačkog korpusa. Veliku istorijsku povezanost Bosne i Sandžaka vidimo i kroz crkvu bosnasku, i stećke, koji su usko povezane sa bosanskom heretičkom vjerom. Stećci su prepoznatljiv simbol Bosne, ali i Sandzaka:



Stećci, Hrta, Prijepolje




Pobržje, Priboj




Bektići

Spomenici državnosti Bosne i Hercegovine u Sandžaku. To nam nešto govori

U sam istorijat crkve bosanske necu sada ulaziti, niti detaljisati, biće prilika i novih članaka.

1878 godine, Berlinskim kongresom, Srbija i Crna Gora postaju nezavisne, a Bosna postaje protektorat Austrougarske imperije. Tim činom, Sandžak se odvaja od svoje viševjekovne domovine. Ostaje u sastavu Osmanske carevine sve do balkanskih ratova 1912, kada se Sandžak dijeli između Srbije i Crne Gore, i ostaje takav do danasnjih dana. Nakon prvog svjetskog rata, dolazi i drugi svjetski rat, u kojem je narod Sandzaka dao veliki doprinos. Osnovano je Zemaljsko antifašitsičko vijeće narodnog oslobođenja Sandžaka(23.11.1943 godine u Pljevljima), osnovane su sandžačke brigade, koje su bile sastavni dio Titovih partizana. U tom periodu je Sandžaku obećavan status republike u novoj Jugoslaviji, najmanje autonomije, ali pored svih žrtava koje je Sandžak pretrpeo, i pored obećanja, ništa nije učinjeno. Na zasedanju AVNOJa u jajcu '45, Sandžak gubi sve jeinice i poluge vlasti koje je imao. Predsjednik federalne jedinice Sandžak, Sreten Vukosavljević je odbio potpisati dokument, sto ce umjesto njega uciniti Murat ef. Šećeragić.

Geografija

Sandžak je regija bogata šumama,rijekama,jezerima. To je pretežno brdko planinski kraj, sa brojnim visoravnima, od kojih je najpoznatija Pešterska;








Rijeka Uvac; postoji i specijalni rezervat prirode Uvac, u kojem obitava Belogavi Sup, ptica koja nastanjuje samo to područije;






Rijeka Lim







Rijeka Raška



Najznačajniji planisnki vijenci su Tara,Zlatar, Zlatibor,Jadovnik;




Jadovnik; u narodu se zbog teskih i surovih uslova zivota, u okruzenju Jadovnika, ćesto govorilo: "Jadovnice jadan li si, Bitoviče visok li si, teško nama medju vama".



Obeležja;

Zastava Sandzackih Bošnjaka, ujedno i zastava Sandžaka




11 maj je dan koji se svake godine obelezava kao dan bošnjačke nacionalne zastave, i dam zastave Sandžaka.

Grb sandžačkih Bošnjaka



Stanovništvo:
Bošnjaci oko 55%, smatra se da ih ima i vise zbog bojkota popisa
Srbi i Crnogorci: 40 %
Albanci i ostali: 5%

Najveći gra😛 Novi Pazar(120000 stanovnika)












Pozante ličnosti

Vladimir Perić Valter(1919_Prijepolje-1945 Sarajevo)
Vodja otpora u Sarajevu i narodni heroj Jugoslavije






Rifat Burdžević Tršo 1913 bijelo polje
1942 Trnovo, BIH
Narodni heroj Jugoslavije




Avdo Međedović (1875_1953) Bijelo Polje

Sandžački i balkanski Homer. Opjevao uz gusle najdužu pjesmu, Ženidba Smailagić Meha, sa 12311 stihova.



Sefer Halilović, rodjen 1952 u Prijepolju;
General armije BIH, mozak operacije odbrane Sarajeva od agresora.



Sreten Vukosavljević
Sociolog, univerzitetski profesor, i predsjednik federalne jedinice Sandzak(1943-1945). Rodjeni Prijepolajc, skolovanje nastavio u Beogradu, gde je i izgradio svoju karijeru univerzitetskog profesora. Rođen 1881 u Prijepolju, preminuo 1960 u Rovinju, Hrvatska.


Ejup Ganić,Ramiz Dreković,Muamer Zukorlić,Sulejman Ugljanin,Rasim Ljajić, Adem Ljajić, Mirsad Turković Turkan,Emina Jahović i mnogi drugi....

Muamer Zukorlic,osnivac Islamske zajednice u Srbiji i poslanik. Osnivač internacionalnog univerziteta kao vakufskog dobra

Sulejman Ugljanin predsjednik SDA Sandžaka

Murat ef. Šećeragić rođen u Prijepolju 1890,a umro 1980. Šerijatski sudija, muftija, vrstan političar. Član vijeća ZAVNO Sandžaka i jedan od članova vrha federalne jedinice Sandžak.



Hajmo sad, bacite se na komentare. Nadam se da nisam nesto preskocio, ako ima zamerki, slobodno recite, trudiću se u buduće. Hvala na paznji !! XDD