... ο Λαός στην Εξουσία

Day 3,985, 01:38 • Published in Greece USA • by BaKaRaS



Σαν σήμερα στις 18 Οκτωβρίου του 1981 συμβαίνει το αδιανόητο: η Δεξιά, που εκπροσωπείται από το κόμμα της Νέα Δημοκρατίας με αρχηγό τον Γεώργιο Ράλλη, ηττάται στις βουλευτικές εκλογές. Πρώτο κόμμα έρχεται το κεντροαριστερό Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα: ο τόπος έχει πολύ καιρό να δει την Αριστερά να έρχεται στα πράγματα: από την Εθνική Αντίσταση, και μετά από τις εκλογές του 1958, όταν η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά πήρε 24,4% και 78 έδρες στη Βουλή, καταφέρνοντας να γίνει Αξιωματική Αντιπολίτευση.

Οι άνθρωποι που γεννήθηκαν στη δεκαετία του ’60 και των αρχών του ’70, δεν είχαν γνωρίσει τίποτα άλλο παρά κεντρώες (της Ενώσεως Κέντρου), Δεξιές και ακροδεξιές "κυβερνήσεις", όπως ήταν η Δικτατορία. Η Μεταπολίτευση το 1974 έφερε πάλι τη Δεξιά στην εξουσία, με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, συνεπώς η αίσθηση ότι η Δεξιά θα κυβερνά για πάντα, ήταν εδραιωμένη σε μια Ελλάδα που το μετεμφυλιακό κράτος μόνο αριστερό δεν ήταν...






Το Πασόκ ανέτρεψε εκρηκτικά αυτό το κλίμα στις 18 Οκτωβρίου του 1981, κερδίζοντας τις εκλογές με 48,07%, εξασφαλίζοντας έτσι 172 έδρες στη Βουλή, όταν η Νέα Δημοκρατία, με 35,87% των ψήφων, κατέλαβε 115 έδρες, και το ΚΚΕ πήρε 13 έδρες, με ποσοστό 10,93%. Όσοι έζησαν αυτή την -αληθινή, τότε- Αλλαγή, δεν θα την ξεχάσουν ποτέ. Η κατοπινή πορεία του κόμματος που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, και η κατάληξή του σήμερα, ασφαλώς δεν έχει καμία σχέση με τα συγκλονιστικά γεγονότα εκείνης της Κυριακής, της 18ης Οκτωβρίου του 1981, όταν ο ελληνικός λαός είδε τη Δεξιά επιτέλους να πέφτει.

Να σημειώσω πως η 18η Οκτωβρίου ήταν σημαδιακή: την ίδια ημερομηνία είχε συμβεί και ένα άλλο ιστορικό γεγονός, σημαντικό για την χώρα, αλλά και για την οικογένεια Παπανδρέου: ακριβώς 37 χρόνια πριν, στις 18 Οκτωβρίου 1944, ο πατέρας του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, ο Γεώργιος Παπανδρέου, είχε έλθει στην Αθήνα ως Πρωθυπουργός της ελεύθερης ελληνικής κυβέρνησης, στην οποία συμμετείχαν και υπουργοί του ΕΑΜ. Στη συνέχεια ο βετεράνος πολιτικός, και μετέπειτα αρχηγός της Ενώσεως Κέντρου, εκφώνησε τον ιστορικό «λόγο της απελευθέρωσης» στην Πλατεία Συντάγματος.

Στο δικό του διάγγελμα, ο Ανδρέας Παπανδρέου, τη νύχτα της 18ης προς 19η Οκτωβρίου του 1981, είχε καταλήξει, ενωτικά, ως εξής: «Απόψε γιορτάζουμε την νίκη. Πρώτα απ' όλα των δημοκρατικών θεσμών, που καταξιώθηκαν στις 18 του Οκτώβρη του 1981. Γιορτάζουμε την νίκη της Αλλαγής. Και θα'θελα να σας παρακαλέσω, μέσα στην γιορτή σας και στην χαρά σας, να μην ξεχάσετε πως το ΠΑΣΟΚ είναι κυβέρνηση όλων των Ελλήνων, πως το ΠΑΣΟΚ ζητά τώρα από τον λαό μας συμφιλίωση. Λήθη στο παρελθόν: όλοι μαζί εμπρός για το μεγάλο, αξιόλογο έργο της οικοδόμησης της Νέας Ελλάδας».


1981-1985: Οι βάσεις της ισότητας και της Δημοκρατίας

Στα πρώτα έργα και ημέρες της κυβέρνησης της “Αλλαγής” περιλαμβάνονται εκτεταμένες νομοθετικές παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις που αναμορφώνουν τη χώρα και κυρίως διαμορφώνουν κλίμα αισιοδοξίας, ελευθερίας και προστασίας των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

Δίνεται προτεραιότητα:

- Εθνική συμφιλίωση = Αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης, (ΕΑΜ) συνταξιοδότηση των αγωνιστών

- Παραχώρηση άδειας επιστροφής στην Ελλάδα στους πολιτικούς πρόσφυγες του Δημοκρατικού Στρατού.

- Ενοποίηση των Σωμάτων Ασφαλείας: Χωροφυλακή και Αστυνομία Πόλεων συγχωνεύτηκαν και δημιουργήθηκε η σημερινή Ελληνική Αστυνομία.
Η κατάργηση ιδιαίτερα της Χωροφυλακής έγινε δεκτή με πρωτοφανή αισθήματα ανακούφισης από τους αριστερούς πολίτες, καθώς είχε ταυτιστεί με τις αυταρχικές πρακτικές των κυβερνήσεων της δεξιάς, εξ ου και ο διαδεδομένος «φόβος του χωροφύλακα»

ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ στην κοινωνία και το κράτος συντελέστηκαν όπως:

- Εκδημοκρατισμός των Πανεπιστημίων – αποχουντοποίηση : Με τον πρωτοπόρο και προοδευτικό Νόμο-Πλαίσιο για τη λειτουργία των ΑΕΙ (ν. 1268/1982). Κατάργησε τον θεσμό της έδρας στα Πανεπιστήμια εισάγοντας τις τέσσερις βαθμίδες μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού, θεσμοθέτησε τα όργανα συνδιοίκησής τους από φοιτητές και καθηγητές, ενώ αναβάθμισε τα ΚΑΤΕΕ σε και συγκρότησε τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΤΕΙ).

- Αναβάθμιση και ενίσχυση της Βασικής και Μέσης Εκπαίδευσης: Mε το Ν. 1566/85 για τη Βασική και Μέση Εκπαίδευση επιχειρήθηκε ένας δομικός κυρίως μετασχηματισμός της εκπαίδευσης, επιδιώκοντας τη μεγαλύτερη συμμετοχή των γονέων και μαθητών στα σχολικά πράγματα, ενώ αντικατέστησε τον θεσμό του επιθεωρητή με αυτόν του Σχολικού Συμβούλου.

- Νομιμοποίηση του πολιτικού γάμου,

- Ψήφος στα 18,

- Εισαγωγή του μονοτονικού συστήματος γραφής (1982),

- Αλλαγές στο Οικογενειακό Δίκαιο όπως η καθιέρωση της ισότητας των δύο φύλων και η απαγόρευση του αναχρονιστικού θεσμού της προίκας, η πρόβλεψη από κοινού λήψης των αποφάσεων που αφορούν τους δύο συζύγους, η διατήρηση του πατρικού ονόματος της γυναίκας και μετά το γάμο, η θέσπιση ισότητας των συζύγων ως προς τη γονική τους ιδιότητα, η αναγνώριση του συναινετικού διαζυγίου και τον περιορισμό των λόγων μη συναινετικού χωρισμού μόνο στον «ισχυρό κλονισμό του γάμου», η σύνδεση του δικαιώματος διατροφής με την αντικειμενική ανάγκη και όχι πλέον με την υπαιτιότητα, η μείωση του ορίου ενηλικίωσης στα 18 χρόνια, την πρόσδοση νομικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στους ανηλίκους και η πλήρης ενοποίηση των δικαιωμάτων των εκτός γάμου παιδιών με τα δικαιώματα των γεννημένων σε γάμο (τομέας στον οποίο η θεσμική αυτή μεταρρύθμιση είναι η περισσότερο επαναστατική),

- Κατάργηση πλείστων μεταξικών και μετεμφυλιακών νόμων, όπως αυτοί του τεντιμποϊσμού και της κατασκοπείας,

- Αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου

- Αποδοχή της πρότασης Μπρέζνιεφ για πάγωμα πυρηνικών εξοπλισμών στην Ευρώπη,

- Αναγνώριση του Αραφάτ και της Παλαιστινιακής Αρχής,

- «Μορατόριουμ» με Τουρκία και συνομιλίες με ΗΠΑ για τις βάσεις,

- Πρώτη επίσκεψη Έλληνα Πρωθυπουργού στην Κύπρο–την 1η Μαρτίου 1982,

- «Κίνηση των Έξι για την Ειρήνη» -στις 22 Μαΐου 1984-,

- Επισκέψεις με «μήνυμα» σε Λιβύη του Καντάφι και Πολωνία του Γιαρουζέλσκι,

- Επιτυχής μάχη για τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα -το Μάρτιο του 1985)

- Απαγόρευση των βασανιστηρίων και η υπογραφή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την κατάργηση της θανατικής ποινής

- Ίδρυση του Εθνικό Σύστημα Υγείας, μεταρρύθμιση που εισήχθει με το νόμο 1397/83.

- Ψήφιση νόμου για τον εκδημοκρατισμό του συνδικαλιστικού κινήματος (ν. 1264/1982),

- Αποκατάσταση της δημοκρατικής λειτουργίας των συνεταιρισμών (ν. 1257/1982), ορισμός κατωφλιού 2% για τις απολύσεις των εργαζομένων, εξίσωση της αποζημίωσης των εργατών λόγω απόλυσης με εκείνη των υπαλλήλων,
η θέσπιση συμμετοχής των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια των δημοσίων επιχειρήσεων,

- Κήρυξη παράνομων των λοκ-άουτ (ανταπεργία)

- Κατάργηση της «νόμιμης» απαγόρευσης της απεργίας,

- Αύξηση των γονικών αδειών, διακοπών, συντάξεων, ασφάλισης των εργαζομένων.

- Κύρωση διεθνών συμβάσεων για την προστασία της μητρότητας (ν. 1302/1983)
και κατά των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών (ν.1342/1983),

- Θεσμοθέτηση της ισότητας των φύλων στις εργασιακές σχέσεις (ν. 4483/1984),

- Ίδρυση του Συμβουλίου Ισότητας των δύο φύλων (ν.1288/1982) και η αναβάθμισή του σε Γενική Γραμματεία του Υπουργείου Προεδρίας (ν. 1558/1985).

Αυτά είναι ένα μέρος όσων ουσιαστικών αλλαγών συντελέστηκαν στα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Άγνωστα στους περισσότερους από εσάς που ήσασταν αγέννητοι τότε αλλά με περίσσια ευκολία, μέσα από την άγνοια - οι αγέννητοι - ή την μισαλλοδοξία - όσοι τα έζησαν - σας, χλευάζετε σήμερα.

Αντί επιλόγου...