Join the new world

Wśród wielu lektur przyswajanych przez nas w szkole, szczególne miejsce zajmują dzieła Henryka Sienkiewicza. Był to autor, któremu przyszło żyć i pisać w niełatwych dla Polaków czasach, kiedy byli obywatelami nieistniejącego państwa. Wielu artystów, w tym również Sienkiewicz, tworzyło swoje dzieła "ku pokrzepieniu serc" - dla narodowej sprawy podtrzymania na duchu i podsycania nadziei, wśród zniewolonych Polaków. W swoich książkach autor często przypominał dawne polskie zwycięstwa osiągane w niełatwych czasach, często dzięki hartowi ducha swoich bohaterów. Część znanej nam wszystkim Trylogii pisarz poświęcił wojnie polsko - tureckiej i "pierwszej szabli Rzeczypospolitej", czyli Panu Wołodyjowskiemu.

Kolejna wojna polsko - turecka wybuchła w 1672 roku, kiedy Polacy przystąpili do pacyfikacji hetmana kozackiego Doroszenko, który wcześniej uznał tureckie zwierzchnictwo. 18 lipca 1672 roku potężną jak ja ówczesne czasy, 120-tysięczna armia turecka ruszyła na Rzeczypospolitą. Walki sułtan Mehmed IV postanowił rozpocząć od zdobycia wielkiej, wręcz legendarnej polskiej twierdzy w Kamieńcu Podolskim. Niestety Rzeczypospolitą zajęta walkami wewnętrznymi była kompletnie nieprzygotowana do tej wojny. W Kamieńcu przeciwko 120 tys. całej tureckiej armii, Polska wystawiła 1500 żołnierzy. Dodatkowo Turcy ustawili 120 dział przez co paraliżowali życie obrońców w mieście. Załamanie polskiej załogi nadeszło jednak dopiero wtedy, kiedy Turcy podkopali się trzema podkopami pod baszty (później podobny manewr zostanie użyty w bitwie wiedeńskiej). Dopiero w tej sytuacji dowodzący Polakami Mikołaj Potocki zdecydował się poddać. Dzięki temu polski dowódca oszczędził mieszczan, gdyż w razie wzięcia miasta szturmem prawo tureckie dawało żołnierzom "wolną rękę" przez okres trzech dni.
W ten sposób Turcy zdobyli słynny "klucz do polskiego Podoła". Wszystkie świątynie natychmiast zmieniono na meczety, a cmentarze zniszczono. W wyniku tarć wewnętrznych Rzeczypospolita zgodzi się na haniebny traktat w Buczący oddający Podole i uznający tureckie zwierzchnictwo nad Polską. Traktat ten nigdy przez Sejm nie ratyfikowany wznowi działania wojenne pod wodzą Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Sobieskiego, doprowadzi do II victorii chocimskiej i "żurawiańskich klęsk", czyli pokoju w Żurawnie, oddającego Turcji Podole. Same tarcia polsko - tureckie nie zakończą się jednak aż do 1699 roku. Wcześniej bo w 1683 roku król Jan III Sobieski rozgromi Turków pod Wiedniem i do końca swojego życia będzie się starał przekonać szlachtę do wojny o Mołdawię, która w jego planach będzie mogła pomóc w zagwarantowaniu polskiej korony jego synowi - Jakubowi. Niestety przyjęty w 1699 roku pokój w Karłowicach tylko zwróci Polsce Podole, zaś ostatni z wielkich polskich królów umrze trzy lata wcześniej ponosząc klęskę we wszelkich próbach naprawienia sytuacji wewnętrznej Rzeczypospolitej. Z wojen zaś polsko - tureckich skorzystają wyłącznie Rosja i Austria, która znacznie osłabią Turcję i walnie przyczynią się do upadku Rzeczypospolitej.

P.S. Błagam niech ktoś mi podpowie jak tu wkleić zdj. 🙂