Join the new world

Καλησπέρα στην κοινότητα της eGreece.

Στο προηγούμενο άρθρο αφήσαμε τα πράγματα πριν το Γουδί. Σε μια Ελλάδα που σταδιακά βρίσκει τον βηματισμό της, βλέπει μπροστά, αφήνει πίσω το αμαρτωλό 97 και ψάχνει να βρει τρόπους για να πραγματοποιήσει το μεγάλο όνειρό της, την Μεγάλη Ιδέα. Όλοι γνωρίζουν τι έγινε με το κίνημα γιαυτό δεν θα αναφερθώ σε αυτά. Προχωράμε με το βλέμμα στην οικονομία.

Ο Βενιζέλος, μέσω του κόμματος των Φιλελευθέρων άρχισε να εξαγοράζει μεγάλα τσιφλίκια (σε μικρότερο ρυθμό πριν το 22 αλλά ξεκίνησε), με την λογική να μοιράσει κτήματα σε ακτήμονες σε περιοχές όπως η θεσσαλική πεδιάδα, στη οποία οι Έλληνες του εξωτερικού είχαν αγοράσει από τους Οθωμανούς το 81, διατηρώντας το καθεστώς του κολίγου (χωρίς πλεονεκτήματα που είχαν από τους Οθωμανούς μάλιστα). Στόχος η κοινωνική ειρήνη ( ο Ντρόμπακ ίσως έχει να μας πει ιστορίες από το Κιλελέρ). Στην βιομηχανία έγιναν κάποιες νομοθετικές μικροπροσπάθειες, όμως ο κλάδος δεν απέκτησε την σημασία που θα ήθελε ο πολιτικός κόσμος της εποχής (οι Πολιτικοί ήθελαν την Ελλάδα ως ένα «Βέλγιον της Ανατολής». Η προσπάθεια θα ενταθεί αργότερα μετά το 22 ωστόσο και πάλι δεν θα έχει τα αποτελέσματα που θα ήθελε η ελληνική οικονομία να έχει. Το κίνημα της «ανόρθωσης», στα οικονομικά τουλάχιστον, ήταν κενό γράμμα προς το παρόν.

Περνούν οι Βαλκανικοί και ο Α΄ Παγκόσμιος. Η χώρα διπλασιάζεται εδαφικά και πληθυσμιακά, ωστόσο οι Νέες Χώρες είναι υπανάπτυκτες σε σχέση με τον ελλαδικό νότο, ειδικά όσον αφορά τις υποδομές,με μόνη ίσως εξαίρεση την πόλη της Θεσσαλονίκης και τα καπνοχώραφα της ανατολικής Μακεδονίας. Ενδεικτικά, τα πλεονάσματα της Ελλάδας ειδικά στον τομέα της Βιομηχανίας έρχονταν μέσω του εμπορίου με αυτές τις περιοχές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Επίσης, μεγάλες εκτάσεις από τα πεδινά της Μακεδονίας και της Θράκης χρησιμοποιούνταν με εντελώς αντιπαραγωγικό τρόπο, ενώ υπήρχαν ελώδεις εκτάσεις και σχεδόν καθόλου εγγειοβελτιωτικά έργα. Ωστόσο, για το κομμάτι μέχρι το 22 δεν γίνεται μεγάλη προσπάθεια στην βελτίωση της Οικονομίας. Ο συνεχής πόλεμος, όπως και οι πιστώσεις που δίνουν οι Σύμμαχοι στην χώρα για την συμμετοχή στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο δίνουν την ευκαιρία στον Βενιζέλο να κρύψει κάτω από το χαλί αυτά τα ζητήματα και να επικεντρωθεί με τον πόλεμο. Την ίδια εποχή στον τραπεζικό τομέα ξεπηδούν και άλλες τράπεζες, εκμεταλλευόμενες την κινητικότητα που δημιουργεί ο πόλεμος, όσο και από το γεγονός ότι εξαιτίας των διώξεων στη ΕΣΣΔ όσο και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία του Ελληνικού στοιχείου, έρχονται όλο και περισσότεροι κεφαλαιούχοι και εγκαθίστανται στην Ελλάδα (αγοράζουν/φτιάχνουν νεοκλασσικά, κάποιοι φέρνουν και χρήμα στην χώρα). Επίσης ο Βενιζέλος φορολογεί τα κέρδη των επιχειρήσεων την περίοδο του πολέμου, εισπράττοντας σημαντικά έσοδα για την χώρα.Άλλοι παίρνουν νωρίς νωρίς το δρόμο της ξενιτιάς (με κυρίαρχο παράδειγμα τον Αρίστο, μετά το 22).


Το 22 είναι χρονιά καταλύτης για πολλούς λόγους. Καταρχάς ας μιλήσουμε για ένα σημαντικό γεγονός πριν την καταστροφή. Η ενωμένη αντιπολίτευση έχοντας κερδίσει τις εκλογές του 20 με σύνθημα να επιστρέψουν τα παιδιά μας πίσω κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Στέλνουν περισσότερες κλάσεις στο μέτωπο, μεγαλώνοντας το κόστος της μικρασιατικής εκστρατείας. Οι Μεγάλες Δυνάμεις με την ευκαιρία της επιστροφής του Βασιλιά Κωνσταντίνου τραβούν το χαλί των πιστώσεων και το κράτος ξεμένει από ρευστό. Ο μόνος τρόπος που σκέφτηκε το επιτελείο του Υπουργείου Οικονομικών ήταν η διχοτόμηση του χαρτονομίσματος. Ο Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης προχωράει στο μέτρο αυτό λίγους μήνες πριν την κατάρρευση του μετώπου. Το ζήτημα έχει ως εξής. Το χαρτονόμισμα χάνει την μισή ονομαστική αξία καθώς αυτή μεταφράζεται σε αναγκαστικό εσωτερικό δάνειο το οποίο ανταλλάσσεται με ομολογίες με 6% τόκο. 1,5 δις δραχμές ζεστό χρήμα μπαίνουν στα ταμεία. Ωστόσο, η αποτυχία του πολέμου θα φέρει την χώρα μπροστά στην επίλυση του σοβαρού προβλήματος της αποκατάστασης των προσφύγων στα εδάφη που υπήρχαν διαθέσιμα.


Σταματάω εδώ την αφήγηση για να κόψω την περίοδο αυτή σε δύο κομμάτια (γιατί θα με κατηγορείτε για σεντονάκια και δεν θέλω να σας κουράζω όταν τα διαβάζετε). Στα επόμενα άρθρα θα μιλήσουμε για το πως η χώρα αντιμετώπισε το 22 και θα μιλήσουμε για την πορεία της οικονομίας μέχρι το 1939.

Με εκτίμηση,

Aquitanian News.