Lozan'ı Anlamayan Man Kafalara Bilgiler

Day 3,535, 05:57 Published in Turkey Turkey by turkmaxi.org

Lozan Anlaşması ile Türkiye kendisine bağlanan ekonomik prangaların hepsini söküp attı. Ülkeyi fakirleştiren kapitülasyonlara son verildi. Limanlar ve demiryolları millileştirildi.
Dün, 24 Temmuz 1923 yılında imzalanan ve Kurtuluş Savaşı’nı sonlandıran Lozan Antlaşması’nın 94. yıldönümüydü. İmzalandığı dönemde tarihi bir başarı olan Lozan Antlşaması, çağdaş Türkiye’nin inşası için atılan çok büyük bir adım. Bunlara rağmen Lozan, geçtiğimiz dönemde tartışmalara sahne olmuştu.
Lozan Antlaşması’nda Türkiye, bir çok konuda taviz vermedi ve cephede kazandığı savaşı, masa başında da istediğini alarak taçlandırdı. Türk heyeti ekonomik konularda da Lozan’da başarılı oldu ve söylediği şartları büyük oranda kabul ettirdi. İşte Lozan Antlaşması’nın ekonomik şartları:
Lozan’ın ekonomik konuları kapitülasyonlar, savaş tazminatı, Osmanlı borçları ve gümrük tarifeleri olarak ele alınabilir.
KAPİTÜLASYONLAR TAMAMEN KALDIRILDI
Mustafa Kemal Atatürk, Lozan görüşmelerine gönderilen heyete kapitülasyonlar konusunda kesinlikle taviz verilmemesini ve koşulsuz şartsız tamamen kaldırılması talimatını verdi. Yabancılara verilen başta ekonomik olmak üzere siyasi, sosyal her türlü ayrıcalığı ifade eden kapitülasyonlar Lozan Antlaşması ile tamamen kaldırıldı. Kabotaj kaldırıldı ve böylece Türk karasularında ticaret yapma hakkı yabancılardan alınarak sadece Türklere bırakıldı. Osmanı Devleti tarafından ilk kapitülasyonlar 1555 yılında Fransa’ya verilmişti.

1954’E KADAR ÖDENEN BORÇ
Lozan Antlaşması’nın 46. maddesi ile Osmanlı’dan kalan borçların Osmanlı Devleti’nden ayrılan devletler arasında bölüştürülmesi kabul edildi. 47. maddeye göre de Osmanlı borçlarının yıllık ödemelerinin borçlu devletler arasında paylaşımı Duyun-u Umumiye Meclisi tarafından yapıldı.
Anlaşmaya göre Türkiye borçların yüzde 62’sini, 1912 sonrası aldığı borcun yüzde 73.59’unu ödemeyi kabul etti. Toplam borç 82 milyon 456 bin 337, faizleriyle birlikte 107 milyon 528 bin 461 altın liraya denk gelir. Türkiye borçları 1929 yılında ödemeye başladı ve borçların tamamı 1954 yılında kapatıldı.

GÜMRÜK TARİFELERİ
Osmanlı Devleti’nin 1 Eylül 1916 tarifesinin 5 yıl süreyle geçerli olması Türkiye tarafından kabul edildi. Türkiye 1929 yılına kadar gümrük tarifelerinde bir değişiklik yapmadı.

SAVAŞ TAZMİNATI
Savaş tazminatı konusu tartışmalı geçti. Çünkü savaşı kaybeden Yunanistan para ödemek istemedi. Yunanistan daha sonra Karaağaç bölgesini savaş tazminatı olarak Türkiye’ye verdi.