Σαραντος Καργακος : Εθνικισμος - Τοπικισμος - Σωβινισμος

Day 5,905, 09:23 Published in Greece North Macedonia by Philopoimin

«Δεν είμαι από την Σπάρτη, δεν είμαι Αθηναίος, πατρίδα μου έχω όλην την Ελλάδα• τοιουτοτρόπως εκφράζεται ο γενναίος Πλούταρχος, είναι σχεδόν δύο χιλιάδες έτη, εις ένα των συγγραμμάτων του• ημείς γεννημένοι εις πλέον ευτυχισμένην εποχήν, δηλαδή όταν η θρησκεία και η φιλοσοφία εφώτισαν, εκήρυξαν, εσφράγισαν το δόγμα της αγάπης και της ισότητος, δυνάμεθα να εκφρασθούμε με φρόνημα ακόμη υψηλότερον από το φρόνημα του παλαιού ανδρός, δυνάμεθα να ειπούμε ότι ημείς δεν είμεθα ούτε από την Ελλάδα, ούτε από την Ιταλία, ούτε από την Γερμανία, ούτε από την Αγγλία, πατρίδα έχομεν το ανθρώπινο γένος• όση γη περιαγκαλιάζει ο εύμορφος αιθέρας είναι αγαπητή μας πατρίδα».

Έτσι άρχισε την περίφημη Απολογία του ο Γ. Τερτσέτης. Στο απόσπασμα αυτό συμπυκνώνεται μια υγιής αντίληψη περί διεθνισμού, που αντιστρατεύεται τον κακώς εννοούμενο εθνισμό ή εθνικισμό.

Ο εθνικισμός: Το πρόβλημα των σχέσεων του ανθρώπου με τους γύρω του ανθρώπους απασχόλησε και τη φιλόσοφη διανόηση και τον κοινό νου από τ' αρχαία χρόνια ως τα σήμερα.

Πρώτος ο Αριστοτέλης διαπίστωσε ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του «ζῶον πολιτικόν», δηλαδή κοινωνικό και γι' αυτό αποστρέφεται το μονήρη και πλάνητα βίο κι επιθυμεί το συγχρωτισμό, την επικοινωνία, την κοινή μ' άλλους ανθρώπους διαβίωση.

Από αυτή την έμφυτη ροπή για κοι¬νωνία και την από λόγους αντικειμενικούς δημιουργούμενη ανάγκη για συνεργασία, προέκυψε η ιδέα της εθνότητας, που εκφράζει ένα σύνολο ανθρώπων συνδεομένων μεταξύ τους με ισχυρούς συνεκτικούς δεσμούς.

Για να σφυρηλατηθεί το πνεύμα της ενότητας ανάμεσα στα μέλη μιας εθνότητας, είναι απαραίτητο αυτά να εμφορούνται από μια ιδεολογία. Την ιδεολογία αυτή ονομάζουμε εθνισμό ή εθνικισμό. Ο καλώς εννοούμενος εθνικισμός έχει σαν πρώτο βασικό γνώρισμα τη φιλοπατρία, δηλαδή την αγάπη προς τη γενέθλια γη και προς την εθνότητα. Από την αγάπη αυτή απορρέουν κι άλλα γνωρίσματα, όπως η επιδίωξη για αποκατάσταση εθνικών δικαίων, η επιδίωξη της εθνικής αυτοτέλειας και η άρνηση κάθε μορφής υποτέλειας, η πίστη και η προσήλωση στις ιστορικές παραδόσεις, ο σεβασμός των μνημείων και των παραδόσεων και η διαφύλαξη με θρησκευτική ευλάβεια όλων των εκδηλώσεων, στις οποίες το έθνος αποτύπωσε με τρόπο ανάγλυφο την ψυχή του.


Τοπικισμός - Σωβινισμός: Όπως όμως όλα τ' ανθρώπινα, έτσι και ο εθνικισμός πρέπει να υπόκειται στην αρχή του μέτρου. Η υπερβολή, σαν παρέκβαση του μέτρου, οδηγεί στον τοπικισμό, στο σωβινισμό και στο φυλετικό μίσος.

Ο τοπικισμός είναι η μονομερής προσήλωση του ανθρώπου στα συμφέροντα της ιδιαίτερης πατρίδας. Είναι ένας τεμαχισμένος εθνισμός. Βλέπει το συμφέρον της πατρίδας μέσα σ' ένα φάσμα τοπικό και όχι εθνικό.
Ο τοπικισμός περιορίζεται μέσα στα πλαίσια ενός κράτους κι αποτελεί αμάρτημα κατά κύριο λόγο ελληνικό.

Αντίθετα ο σωβινισμός έχει ευρύτερο χαραχτήρα. Με τον όρο αυτό δηλώνουμε τον αλόγιστο, τον κοντόφθαλμο υπερπατριωτισμό, την περιφρόνηση για κάθε άλλο λαό, την έξαλλη υπερηφάνεια για καθετί εθνικό. Ο σωβινισμός, μολονότι συχνά ξεκινά από αγνά ελατήρια, συνήθως εκτρέπεται σε μια στενόκαρδη και στενόμυαλη αντίληψη, που οδηγεί στον απομονωτισμό ή, στη χειρότερη περίπτωση, μεταβάλλεται σε πατριδοκαπηλία ή ζιγκοϊσμό.

Με τον τελευταίο αυτό όρο νοείται η φιλοπόλεμη διάθεση, που απορ¬ρέει από τον υπέρμετρο εθνικισμό. Η εκδήλωση αυτή δημιούργησε τους μεγαλύτερους πολέμους της ιστορίας.

Στα νεώτερα χρόνια είχαν πολύ μεγάλη διάδοση οι λεγόμενες φυλετικές θεωρίες. Οι ρίζες τους βρίσκονται στην αρχαία Ελλάδα, σε μια εποχή που οι Έλληνες αποκτώντας αίσθημα υπεροχής έναντι των άλλων λαών, διατύπωσαν το περίφημο δόγμα: «Πᾶς μή Ἕλλην βάρβαρος». Στους μετά το Μεσαίωνα χρόνους οι ανακαλύψεις των νέων χωρών, η αποικιακή εξάπλωση και η καταλήστευση των κατακτημένων εδαφών εξέθρεψαν νέες φυλετικές θεωρίες.

Σύμφωνα μ' αυτές ο κόσμος χωρίζεται σε προνομιούχες και κατώτερες φυλές. Χρέος των πρώτων είναι να επιβάλουν μια παγκόσμια αρχή και να κυβερνούν τους καθυστερημένους, σωματικά και πνευματικά, λαούς. Η κυριαρχία συνεπώς των λευκών πάνω στους εγχρώμους δεν είναι μόνο φυσικό φαινόμενο αλλά και φυσικό δικαίωμά τους.

Οι λευκοί σαν ισχυρότεροι έχουν το δικαίωμα ν' ασκούν ανεξέλεγκτη εξουσία, ν' αποφασίζουν αυτοί για την τύχη των εγχρώμων, να μη δέχονται καμιά αντίρρηση.

Οι κατώτερες φυλές οφείλουν να δέχονται αδιαμαρτύρητα τις εντολές των προνομιούχων, να υπακούουν σ' αυτές, χωρίς δικαίωμα να εκφέρουν γνώμη και γενικά να πειθαρχούν στα όσα οι ανώτεροι λαοί αποφασίζουν, εφόσον μάλιστα αυτοί σαν σοφότεροι φροντίζουν για το καλό τους.

Από τις αντιλήψεις αυτές φθάσαμε σταδιακά στη θεωρία του υπερανθρώπου, που αποκρυσταλλώθηκε σε δόγμα στο έργο του Νίτσε. Από τον υπεράνθρωπο του ασθενικού Γερμανού φιλοσόφου ξεπήδησε ο Ναζισμός, μια θεωρία που πρεσβεύει ότι οι Γερμανοί, σαν οι πιο καθαρόαιμοι απ' όλους τους λευκούς, έχουν περισσότερο από κάθε άλλο λαό το δικαίωμα να επιβάλουν μια νέα τάξη πραγμάτων. Η θεωρία αυτή, αφού εφαρμόστηκε στην πράξη κάτω από την καθοδήγηση ενός «μεγαλοφυούς σατανά», όπως ονόμασε τον Χίτλερ ο Τσώρτσιλ, παρά λίγο να επιβάλει στον κόσμο την τάξη και το νόμο του νεκροταφείου. Εξάλλου πενήντα εκατομμύρια νεκροί δεν είναι τίμημα μικρό για μια θεωρία.

ΥΓ Φιλοποιμην: Το παρον αρθρο το δημοσιευω προς ολους αυτους που χαρακτηριζουν καθε τι εθνικο-εθνικιστικο ως φασιστικο. Δηλωνω περηφανος εθνικιστης και οχι ρατσιστης που ζητα να ζησει εις βαρος των αλλων λογω φυλετικης ανωτεροτητας.Δεν ειμαι φυλετικα ανωτερος,ειμαι ανθρωπος,ΕΙΜΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ.