میلیاردرها در برابر چشمان بیکاران و فقرا

Day 3,067, 23:55 • Published in Iran Australia • by javadsekale
گزارش غریب و میدانی یک روزنامه‌نگار

نادر فتوره‌چی، نویسنده و روزنامه‌نگار، چندی پیش گزارشی غریب از شکاف طبقاتی در ایران منتشر کرد؛ او افزون بر چرخش خودروهای لوکس به «عطرهای ۱۲ میلیون تومانی، شکلات جعبه‌ای ۲ میلیون تومان، بستنی با روکش طلا، و عروسک‌ و اسباب بازی ۲۰ میلیونی» اشاره کرد و افزایش شمار رستوران‌ها و مغازه‌هایی که بر سردر آنها نوشته شده: «ورود فقط برای اشخاص مهم.»


این روزنامه‌نگار در نامه‌ای سرگشاده خطاب به رییس مجمع تشخیص نظام از وی درباره نسبت وضع مستقر با آرمان‌ها و شعارهای انقلاب ۵۷ پرسیده و نوشته بود: در اتوبان‌های شهر «ساعت مچی ساخته شده با خاک کُره ماه» (دانه‌ای چند میلیارد تومان) و «مجتمع ویلایی با تزئینات ایتالیایی و زمین گلف و اسب دوانی و باند هلیکوپتر» و ... تبلیغ می‌شود.


فتوره‌چی همچنین با اشاره به شکاف طبقاتی، می‌نویسد: آیا واقعا در سال ۵۷ در ایران انقلاب شده است؟ آن‌هم انقلابی که «حبل المتین توده‌های آرزومند» بوده است؟ انقلابی به نام «پابرهنگان و کوخ نشینان» و در پی نبرد با «کاخ نشینان» و گشوده به روی «مستضعفان» جهان؟»

جت‌های خصوصی و کشتی‌های شخصی

کار از جلوه‌گری پورشه‌ها در خیابان‌های شهرهای بزرگ کشور گذشته؛

خیلی وقت است که در محافل خصوصی میلیاردرها و دهک برخوردار ایران، رقابت و «چشم و هم‌چشمی» شهروندانی که خود را «بچه‌پولدار» توصیف می‌کنند، با تکیه به هواپیمای شخصی و کشتی خصوصی صورت می‌گیرد. میلیاردرهایی که به گزارش رسانه‌های وابسته به حکومت، کم‌شمار نیستند و نام بسیاری از آنها را کسی نشنیده است.

روزنامه‌ی شرق در گزارشی خبر داده که «اولین ارائه‌دهنده خدمات مسافرتی با جت‌های شخصی» در ایران، دو سال است کارش را شروع کرده؛ این گزارش خبر داده که هر ساعت پرواز دست‌کم سه‌هزار و ٢٠٠ دلار، به‌علاوه هزینه‌های جانبی (شامل هزینه‌های خدمات فرودگاهی) هزینه خواهد داشت. به بیانی، سفر دو روزه به کیش با جت شخصی حدود ۵۰ میلیون تومان تمام خواهد شد.

پنت‌هاوس‌ها و ویلاهای چند ده میلیارد تومانی

افزون بر آنچه آمد، آگهی پنت‌هاوس‌ها و ویلاهای شبه‌قصر و مشتری‌های آنها، هم‌زمان ـ و در متن بحران اقتصادی ـ رشد کرده‌اند. پنت‌هاوس‌هایی شامل دید ۳۶۰ درجه‌ای و چهارطرفه، و برخوردار از شیرآلات طلایی و تراس‌های چند صد متری و سالن بیلیارد و مبلمان‌های ساخت مشهورترین مارک‌ها و برندهای جهان و سینمای خانگی و ...


چند سالی است که خبر خرید و فروش پنت‌هاوس و ویلای چند ۱۰ میلیارد تومانی در شمال و حومه‌ی تهران یا برخی نقاط خاص پایتخت و شمال ایران، عادی شده؛ چنان‌که چندی پیش رسانه‌ها از فروش ویلایی به قیمت ۱۲۰ میلیارد تومان در لواسان خبر دادند.

مانور میلیاردرها در برابر چشمان بیکاران و فقرا

مانور میلیاردرها در برابر چشمان حیران لشکر فقرا و بیکاران کشور رخ می‌دهد؛ آنجا که به تعبیر فتوره‌چی، مستقل از لشکر بیچارگان و فقرای گشنه و «در جستجوی ته‌مانده غذا در سطل‌های زباله، حتی «طبقه متوسط»ی که به ظاهر در مرحله فقر فجیع نیست نیز، در «فقر پنهان» بسر می‌برند: «عموما مشکل دندان دارند، مشکل اجاره خانه، مشکل خرج تحصیل، مشکل ازدواج فرزندان پا به سن گذاشته، و ...»

[img]https://www.tribunezamaneh.com/wp-content/uploads/2014/11/445491.jpg?tztc=1[/img]

بهمن احمدی امویی، تحلیلگر اقتصادی نیز به تازگی نتایج مهم پژوهشی را که در رابطه با دستفروشی انجام داده، منتشر کرده است. این روزنامه‌نگار خبر داده که در حال حاضر ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار دستفروش و فروشنده‌ی خیابانی در ایران وجود دارد؛ «۳۰ درصد از جمعیت دستفروشان، شغل اولشان دستفروشی است و این نشان‌دهنده‌ی عمق و اوج فاجعه در حوزه‌ی اقتصاد و ناتوانی مردم از کسب درآمد به روش رسمی است. حدود ۸۰ درصد این افراد، سرپرست خانوار هستند.»

برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند که نابرابری‌های اقتصادی ـ که از آن با شکاف طبقاتی یاد می‌شود ـ منجر به لاغرشدن طبقه متوسط و تبدیل جامعه به دو گروه عمده‌ی «دارا و ندار» شده است.

حسین راغفر، اقتصاددان معتقد است که ۴۰ درصد جمعیت کشور، یعنی حدود ۳۰ میلیون ایرانی، زیر خط فقر زندگی می‌کنند؛ و درآمد ایشان نسبت معقول و موجهی با هزینه‌های زندگی آنان ـ به‌ویژه در شهرهای بزرگ ـ ندارد.

ضریب جینی و کیفیت نابرابری

برمبنای داده‌های رسمی، نسبت هزينه دهک آخر (پولدارترین) به دهک اول (کم‌درآمدترین) حدود ۱۴ برابر است که کیفیت نابرابری در جامعه را بازتاب می‌دهد.

برآورد سازمان ملل نشان می‌دهد ضریب جینی در ایران به حدود ۳۸ واحد رسیده است. ضریب جینی ارقامی بین صفر تا ۱۰۰ را دربر می‌گیرد؛ هرچه این رقم بیشتر باشد دلالت بر شکاف و نابرابری درآمدی بیشتر دارد.

گزارش توسعه انسانی ۲۰۱۵ سازمان ملل مشخص می‌کند که ایران در جمع ۱۴۲ کشوری که مورد بررسی قرار گرفته‌اند از نظر میزان ضریب جینی در رتبه ۷۷ قرار دارد.

بدیهی است کیفیت نابرابری هزینه‌ها و درآمدها میان میلیاردرهای ناشناس با شهروندان فقیر در نقاط دورافتاده‌ی کشور یا حاشیه شهرهای بزرگ، به مراتب بیش از ۱۴ برابر متوسط و رسمی است.