CHP ve Asgari Ücret
Kegums Evrensekizoglu
Geçtiğimiz haftalarda buralarda bir inceleme yazısı okumuştum. AKP'nin her zaman yaptığı gibi çeşitli rakamlar tersine okutulmuştu makalede. Asgari ücretin vergisini işverenin ödediği ve asgari ücretin 1500 lira yapılmasının sadece bu sebepten bile imkansız olduğu söylenmişti. Peki ama gerçekten imkansız mı ? Veya şu popüler soruyu sorarak geçelim yazımıza, kaynak nerede ?
Yapılan eleştirilere verilecek cevap aslında çok kısa ve basit. CHP, seçim bildirgesinde asgari ücretten vergi alınmayacağını duyurdu. Yani işverene kaldırılamaz bir ek yük getirme, istihdamı azaltma gibi eleştiriler, çamur atmalar henüz tartışmanın en başında ofsaytta kalıyor. Bu konuda hesap kitap yapılacak bir detay da olmadığından şu kaynak nerede meselesine biraz göz gezdirelim.
Az önce de konuştuğumuz gibi asgari ücretten vergi alınmaması söz konusu. Peki bu ne kadarlık bir gelire karşılık geliyor ? Bekara karı boşamak kolay, CHP bütçede vazgeçmesi imkansız bir gelirden vazgeçeceğini söyleyerek seçmene yalan mı söylüyor ? Dilerseniz sayılara bakalım:
Ülkemizde KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerin bütçemizdeki payı yüzde 80'in üzerindedir. Bu büyük bir vergi adaletsizliği olduğunu da gösterir ama şimdi konumuz bu değil. Dolaysız vergilerin bütçemizdeki oranı ise yüzde 10'un üzerindedir. Bu "dolaysız vergiler" içindeki "gelir vergisi" kaleminin içindeki "asgari ücretli" kaleminden vazgeçmek vaad ediliyor. Toplam gelir vergisi 74 milyar TL iken bunun yüzde 5,5'luk kısmına denk gelen asgari ücretliden alınan gelir vergisi yaklaşık 4 milyar TL'ye tekabul ediyor. Koskoca Türkiye Cumhuriyeti Devleti, çocuğunun karnına 1 lokma ekmeği nasıl koyacağım diye düşünen 5,5 milyon vatandaşı için 4 milyar TL'den vazgeçemez mi ? Bakın vazgeçmez mi demiyorum altını çizeyim, vazgeçemez mi ? Yani bu mümkün değil midir ? Çeşitli örnekler ile cevabını verelim :
Örneklere başlamadan önce AKP'nin kurucu üyelerinden olan ve 3 dönem kuralına takıldığı için önümüzdeki seçimlere katılamayacağı için ağzını açıp gözünü yuman Bülent Arınç'ın ö demecini hatırlayalım. "Türkiye'deki israfı önleyebilirsek, sizden vergi almamıza gerek kalmaz." demişti Arınç. Şimdi Arınç'ın da itirafına konu olan şu israflara göz atalım.
*Yanlış doğalgaz anlaşmaları sebebiyle uğradığımız zarar 63 milyar TL
*Sadece Türk Telekom özelleştirmesinde buharlaşan para 52 milyar TL
*3. Köprü ihalesindeki şartlar değiştirilerek uğratılan ekstra zarar yaklaşık 28 milyar TL
*3. Havalimanı ihalesinde kot farkı sebebiyle buharlaşan 25 milyar TL
*Mimarlar odasının yaptığı hesaplamalara göre Kaçak Saray'ın maliyeti yaklaşık 5 milyar TL
*Yıllara göre gizli ödenekten harcanan para :
2010 yılı: 622 milyon TL
2011 yılı: 615 milyon TL
2012 yılı: 1.005 milyar TL
2013 yılı: 990,3 milyon TL
2014 yılı: 874,9 milyon TL
*Alınan Cumhurbaşkanlığı uçağının maliyeti 410 Milyon TL
*Kaçak Saray'ın 3 aylık elektrik faturası 3,5 milyon TL
*Bakanların bindiği makam araçlarının değerleri 750 bin - 1 milyon TL
Ben daha bu israfları sabaha kadar sayarım. Kötü yönetimden kaynaklı buharlaşan paralar ve bir itiraf niteliğindeki israf demeci ve ispatı olan harcanmış paralar.. Benim gibi sade bir vatandaşın internette sadece 2-3 kaynak kullanarak ulaşabildiği israflar bunlar. Akademik düzeyde bir araştırma yapsam daha kim bilir nelere ulaşırdım. Göz ucuyla toplayınca sadece burada 175 milyar TL'den fazla israf olduğunu görebiliyoruz. Peki bugün bizim muhtaç vatandaşımızın konuştuğu konu nedir ? Asgari ücreti 1500 TL yapacak kaynak nerede diye konuşuyoruz. Saydığım israfın sadece %2.5'undan bahsediyoruz yani. İşte asgari ücreti 1500 TL yapmak için devletin vazgeçeceği 4,5 milyar TL burada.
Devletin 4,5 milyar TL vergiden vazgeçmesi onu 4,5 milyar TL zarara da sokmaz onu da söylemek gerek. Vazgeçilen bu paranın bir kısmı asgari ücretlinin alacağı ekmekten, çocuğuna alacağı pabuçtan, eşine alacağı elbiseden, üstüne alacağı gömlekten yine KDV yoluyla geri dönüş yapacak.
Yazımı bitirirlen şunu da söylemek zorunda hissediyorum. Uygulanacak bu politika enflasyonu arttıracaktır, çünkü talep artacaktır. Enflasyonun artması ise devletin vazgeçtiği gelirlerini tekrar telafi etmesini sağlayacaktır fakat bu sefer asgari ücretlinin omzundan kaldırılan yük toplumun diğer kesimlerine dağıtılacaktır. Bu da zenginlerin bu politikadan pek olumlu etkilenmeyeceğini, orta direklerin hafif refahının artacağını, fakir kesimin ise refahında yüksek artış görmemize sebep olacaktır.
Ekonomiden az biraz anlarım, yazıda yanlış gördüğünüz kısımlar varsa en ağır şekilde eleştirebilirsiniz birlikte tartışıp daha doğrusunu bulalım.
Saygılarımla.
Kegums Evrensekizoğlu
Comments
1
Ismini not aldim. Olunca vericem hakkini soz.
Müthiş bir makale olmuş. Hortumları kesersek tabii ki imkansız değil.
V +s
iyi çalışma kabul etmem gerekir ben şuan emekli olak için en az 32 sene beklemek zorundayım peki ufak bi hesapta burdan yapalım benim alacağım tazminat yada emekli maaşı o zaman ne olur yada tam otus sene sonra bu saydığın gelir kalemi süreklilik arz etmiyor. şu anda 56 yaşında olup emekli olan ve aynı zamanda ev araba ve büyük baş hayvanları olan mesayi arkadaşım 1500 tl maaş alıyor bunun gibi yüzlerce hatta binlerce bayabilirim devletin memuru ( öğrt. narmal memurlar) vb. bunlar emekli olup çalışmasa ülkede işsilik ne derecelerde olur 🙂 saygılarımla
Enflasyonun nasil gelisecegini bilmedigimizden dolayi yaklasik tazminat soylemek gercekten cok zor. Bahsettigim gelir kalemleri sureklilik arz etmiyor evet ama bu israflar katma deger yaratan bir ulke insa etmekte kullanilirsa cok daha fazlasini elde ederiz. Asgari ucretle calisanlarimizin oraninda ciddi bir dusus yasanir bu sayede. Bakin bugun yemeksepeti 590 milyon dolara satildi. Sadece bir fikri vardi bu adamin, ne atesi icat etti, ne avcilik yapti. Sadece musteriyle esnafi bulusturma isine girdi ve 590 milyon dolara sirketini satti. Bizim artik bu tip girisimlerde bulunan ve bu alanda urun veren ulke olmaya yonelmemiz gerekiyor.
tabiki haklısın bunü katılıyorum ama senin dediğin çok sor bişey ben bu siyasilere hiç güvenmiyorum ve diyorumki ben çok yemicem az yicem devleti daha az dolandıracam bunu en az yapacak olan o ülkeyi yönetmeli bu millet neler gördü atatürk büstü yaptırmak için dışardan borç olan bir devletiz 🙂 saygılarımla
v
devlet kurumlarindaki israf onlenebilse ulke biraz nefes alacak almasina da asil onemli olan uzun vadede insaat avmvb. ekonomisinin ne kadar surecegi ve ya surdurebilir oldugu. ulkeye katma deger yaratacak teknolojiye argeye vb. seylere yatirim yok denecek duzeyde. tabiki bunlar icin elzem olan insani yetistirecek olan egitim sistemi hic olmadigi kadar lacka oldu. kisa vadede chp nin onerisi makul. asgari ucretlerin biraz daha insani bir maas duzeyine cekilmesi gerekir ama uzun vadede zaten karamsar gozuken ulke gelecegi icin yapisal adimlar atmasi gerekir.
Her harfine katiliyorum.
votado
Eline sağlık.
CHP asgari ücreti 1500 tl yapacakmış !!!??
Makarna topluluğu: Yuhhhhhh !
Kısacası; bu millete şimdiki bile fazla.Vur enseye al lokmayı.
v
güzel yazı ve değerlendirmen için teşekkürler