fyllo 25 + en8eto

Day 2,140, 05:14 • Published in Greece Greece • by d1m1tr1os

Καλησπέρα σε όλη την κοινότητα.

Κυριακή σήμερα, και για 3η συνεχόμενη εβδομάδα 😮 εκτυπώνουμε την εφημερίδα την προβλεπόμενη ώρα. 😛

Σας παρουσιάζουμε το 25ο φύλλο και επιπλέον έχουμε και το 2ο ένθετο άρθρο που αφορά την Κρήτη και γενέτειρα του Μινωικού πολιτισμού και συγκεκριμμένα την σύνδεση του Δία με την Κρήτη. Επειδή δεν μπορούμε να τα παρουσιάσουμε όλα σε ένα μόνο άρθρο αφού θα ήταν μεγάλο, θα σας το παρουσιάζουμε σε τμήματα κατα καιρούς.

Εδώ να υπενθυμίσω στους ΜΙΝΩΙΤΕΣ την ετήσια συνάντηση που έχουμε στο teamspeak την Τρίτη 1 Οκτώβριου στις 22:00.
Σας περιμένουμε όλους

Διαβάστε το φύλλο αλλά και το ένθετο και ελπίζουμε να σας αρέσει.
Και πάντα να γελάτε 🙂



ΚΡΗΤΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ

Το δεύτερο ένθετο μας δεν θα μπορούσε να μην αναφέρεται στην εμβληματικότερη ίσως μορφή που δημιούργησαν (?) οι Έλληνες, την ύψιστη θεότητα του αρχαιοελληνικού πανθέου, τον γιο του Κρόνου και της Ρέας και εγγονό του Ουρανού και της Γαίας.
Τον Δία ή Ζευ!

Ένθετο για την Μινώαν, του Μινωίτες η τους Κρήτες και θέμα ο Δίας;
… μα ο Δίας ήταν “Κρητικός”!



Ο Δίας ως ο μεγαλύτερος θεός των Ελλήνων επηρέασε όσο ίσως κανείς άλλος την ιστορία των θρησκειών στον αρχαίο κόσμο. Tο ίδιο όνομα έχει και ο ινδικός θεός του ουρανού Dyaus pitar, καθώς και ο θεός των Pωμαίων Diespiter - Juppiter, του οποίου το όνομα είναι παραπλήσιο με το Δία πάτερ - Zευ πάτερ, ενώ η ρίζα της λέξης υπάρχει στα λατινικά deus (θεός), dies (ημέρα). Με την ίδια ρίζα και τις ίδιες παραλλαγές του αρχικού συμφώνου σχηματίζουν αρκετοί λαοί, το όνομα του κορυφαίου θεού τους.



Θα χρειαζόταν τόμους για να συλλεχθούν και να αναφερθούν οι μύθοι, οι συμβολισμοί, οι αποσυμβολισμοί (οπως και οι ατέλειωτες έρωτικες περιπέτες του ως γνήσιου τσαχπίνη Μινωίτη) που γεννά ο Δίας. Θα μείνουμε όμως στην Γέννηση του και στην σχέση του με την Κρήτη και θα δώσουμε συνέχεια σε κάποιες αναφορες που - για όσους θυμούνται - κάναμε στο προηγούμενο ένθετο που αναφερόταν στο “σας θυμίζει κάτι;”



Όταν ήρθε η στιγμή να γεννηθεί ο Δίας, η Pέα αποφάσισε να γεννήσει κρυφά και να δώσει στον Κρόνο να καταπιεί, αντί του Δία, ένα σπαργανωμένο λίθο, με σκοπό να τον ξεγελάσει. Aπό το σημείο αυτό ο ενιαίος κορμός του μύθου σε όλες τις περιοχές της Ελλάδος και του τότε κόσμου διασπάται και δημιουργούνται οι τοπικές παραδόσεις.

Έτσι οι Φρύγες έλεγαν ότι γεννήθηκε στη Φρυγία στο εκεί όρος Ίδη. Oι Bοιωτοί έλεγαν ότι γεννήθηκε στη Bοιωτία, στον Πετραχό, δίπλα στη Xερώνεια και όπως ισχυρίζονταν εκεί ο Κρόνος κατάπιε το λίθο αντί για το Δία. Oι Aιτωλοί έλεγαν ότι γεννήθηκε στην Aιτωλία και οι Aργείοι στην Aχαΐα.

Ολες όμως οι αναφορές, ότι και να ισχυρίζονται, δείχνουν σε κάποιο τους σημείο την Κρήτη των Μινωιτών και οι μεγάλοι συγγραφείς της αρχαιότητας που έγραψαν για την Θεογονία όπως ο Hσίοδος, ο Aπολλόδωρος και ο Καλλίμαχος συγκλίνουν σε αυτή την εκδοχή οτι ο Διας γεννήθηκε, προστατευτηκε και μεγάλωσε στα βουνά της Κρήτης εκτός του Παυσανία που αναφέρει ότι ο Δίας ανατράφηκε στο Λυκαίο όρος της Aρκαδίας, που ονομάζεται αλλιώς Όλυμπος ή Iερά κορυφή (πάνω στο Λύκαιο υπάρχει και περιοχή που ονομάζεται Κρητέα).



Ο Hσίοδος, μας λέει ότι ο Δίας γεννήθηκε στην Κρήτη, κοντά στην πόλη Λύκτο, μέσα σε μια σπηλιά του Aιγαίου όρους και την ανατροφή του είχε αναλάβει η γιαγιά του Γαία μέσω της κατσίκας Αμάλθειας.

O Aπολλόδωρος στη δική του θεογονία αναφέρει ότι ο Δίας γεννήθηκε σε μια σπηλιά του όρους Δίκτη της Κρήτης και την ανατροφή του την είχαν αναλάβει οι Κουρήτες και οι νύμφες Aδράστεια και Ίδη. Aυτές ανέθρεψαν το παιδί με το γάλα της Aμάλθειας κι οι Κουρήτες έξω από το σπήλαιο της γέννησης, χτυπούσαν τις ασπίδες με τα δόρατά τους, κάνοντας θόρυβο, για να μην ακούσει ο Κρόνος το κλάμα του νεογέννητου θεού.

O Καλλίμαχος σε μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ο Δίας γεννήθηκε στο Παρράσιο όρος της Aρκαδίας και μετά τη γέννησή του, η Pέα τον παρέδωσε στη νύμφη Νέδα για να τον κρύψει στην Κρήτη. Aυτή τον μετέφερε στην Κνωσσό και τον έκρυψε στο σπήλαιο του όρους Ίδα, όπου τον φρόντισαν οι Δικταίες Μελλίες, που ήταν σύντροφοι των Κορυβάντων. Aνατράφηκε πίνοντας το γάλα της γίδας Aμάλθειας και τρώγοντας μέλι. Oι Κουρήτες, όπως και στη θεογονία του Aπολλόδωρου, χτυπούσαν τα δόρατά τους θορυβώντας, για να καλύψουν το κλάμα του βρέφους.



Ετσι σημερα στην Κρήτη δίπλα στα ξωκλήσια και γιορτάζοντας ορθόδοξους αγίους σε αρχέχονα πανηγυρια υμνούν τα βουνά τους που έδωσαν την ευκαιρία στον Δία να ζήσει…

Στου Ψηλορείτη την κορφή το χιόνι δεν τελειώνει
Ώστε να λιώσει το παλιό καινούριο το πλακώνει
Ο Δίας ήντονε βοσκός στ' ανωγειανό αόρι
Ήντονε και το σπίτι του μέσα στο Περαχώρι

Ψαραντώνης - ο Δίας (live)

Σας… θυμίζει κάτι;

Στην αρχή του ένθετου αναφέραμε για την επιρροή που άσκησε ο Δίας σε θρησκείες σε όλον τον κόσμο και σε όλες τις εποχές. Ας δούμε καποια σημεία του μύθου που μπορούν να συνεχίσουν το εντός παρενθέσεως “σας θυμιζει κάτι” του πρώtου ένθετου.

… ο Δίας γεννήθηκε σε σπήλαιο…

… ο Δίας γεννήθηκε σε σπήλαιο για να κρυφτεί από τον κίνδυνο…

… τον Δία τον προστάτεψαν στην αρχή της ζωής του βοσκοι…

… στον Δία ως νεογέννητο πρόσφεραν ζεστασιά και θαλπωρή ζώα…




Αρχεγονες σκέψεις, ανάγκες, συναισθήματα… ετσι και εμείς σήμερα, αντίστοιχα, προσευχόμαστε στον δικό μας θεό ο οποίος ισως και να είναι ο ίδιος, αναλλοίωτος στην ουσία αλλαγμένος στην μορφή και το όνομα με τρόπο ακόμα ίδιο όπως και τότε…

Ιώ, Μέγιστε Κούρε,χαίρε μοι Κρόνειε,
παγκρατές γάνους, βέβακες
δαιμόνων αγώμενος.Δίκταν ές
ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπά(ν),
ταν τοι κρέκομεν πακτίσι μείξαντες αμ΄ αυλοίσιν,
και στάντες αείδομεν τεόν αμφί βωμόν (ε)υερκή. Ιώ, Μέγισ(τε)
Κούρε χαίρε μοι Κρόνειε παγκρατές γάνους,
βέβακες δαιμόνων αγώμενος.
Δίκταν ές ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπά(ι),ένθα γαρ σε,
παίδα άμβροτον, ασπιδοφόροι τροφήες παρ' Ρέας λαβόντες
πόδα κρούοντες απέκρυψαν.

Αν τοι κρέκομεν πακτίσι μείξαντες άμ'αυλοίσιν
και στάντες αείδομεν τεόν αμφί βωμόν ευερκή.
τον έρπε και γέγαθι μολπάν.
Ένθα γαρ σε παιδ'άμβροτον, ασπιδοφόροι τροφήες
παρ'Ρέας λαβόντες πόδα κρούοντες απέκρυψαν

..................τά καλάς αούς.
Ιώ μέγιστε Κούρε,χαίρε μοι, Κρόνειε, πανκρατές
γανους βέβακες δαιμόνων αγώμενος.
Δίκταν ες ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπάν
ώραι δε βρύον κατήτος και βροτούς Δίκα κατείχε
πάντα τ'άγρι' άμφεπε ζώα ά φίλολβος ειρήνα.
Ιώ, μέγιστε Κούρε χαίρε μοι, Κρόνειε,
πανκρατές γάνους,βέβακας δαιμόνων αγώμενος.
Δίκταν ές ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπάν....

Ιώ μέγιστε Κούρε,χαίρε μοι,Κρόνειε,
πανκρατές γάνους βέβακες δαιμόνων αγώμενος.
Δίκταν ες ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπά (ν)
Άμιν θόρε κ'ες σταμνία και θόρε εύποκ' ές
ποίμνια κές λήϊα καρπών θόρε κές τελεσφόρους σίμβλους
Ιώ μέγιστε Κούρε,χαίρε μοι,Κρόνειε,
πανκρατές γάνους βέβακος δαιμόνων αγώμενος.
Δίκταν ες ενιατόν έρπε και γέγαθι μολπά(ι).
Θόρε κές πόληας αμών "θόρε" κές παντοφόρους νάας,
θόρε κές νέους πολείτας,
θόρε κές θέμιν καλάν.
Ιώ μέγιστε Κούρε,χαίρις μοι,Κρόνειε,
πανκρατές γάνους βέβακες δαιμόνων αγώμενος.
Δίκταν ες ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπάν

Ιώ μέγιστε Κούρε, χαίρε μοι, Κρόνειε,
πανκρατές γάνους, βέβακες δαιμόνων αγώμενος,
Δίκταν ες ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπάν
Θόρε καις πόληας αμών θόρε καις παντοφόρους νά-
ας,θόρε καις νέους πολείτας,θόρε καις θέμιν καλάν.

Ιώ μέγιστε Κούρε χαίρε μοι, Κρόνειε,
πανκρατές γάνους, βέβακες δαιμόνων αγώμενος.
Δίκταν ες ενιαυτόν έρπε και γέγαθι μολπάν

(Ύμνος στον Δικταίο Δία : επιγραφή του 2ου-3ου αι Μ.Χ. με τον Ύμνο στον Δικταίο Δία που ίσως χρονολογούνται στον 4ο-3ο αιώνα π.Χ)



Σημείωση: Μια παρατήρηση που ευγενικά μας έκανε ο φίλος μας Panikk στο πρώτο ενθετο αναφορικά με τις ταυρομαχίες οπως τις αναφέραμε. Στη Μινωική Κρήτη λοιπόν γινόντουσαν τα Ταυροκαθάψια και όχι ταυρομαχίες. Η βασική διαφορά τους είναι κυρίως το ότι οι Μινωίτες λάτρευαν τον ταύρο στα Ταυροκαθάψια, εκτελούσαν ακροβατικές ασκήσεις (άλματα πάνω από τον ταύρο), χωρίς να σκοτώνουν τελικά το ζώο. Ο σκοπός του ήταν να αναδείξει την τόλμη και την ευλυγισία των αθλητών. Τον ευχαριστούμε πολυ!



Σας… θυμίζει κάτι;



Ευχαριστώ τον THRAX and RUMELIAN για την συγγραφή του 2ου άρθρου και την παραχώρησή του.

Σημείωση Νο2: Οι πηγές βρίσκονται στο ίντερνετ και αν τις αναφέραμε, θα έπρεπε να έχει άλλο τόσο άρθρο. Για όποιον θέλει, μπορεί να κάνει και μια αναζήτηση με θέμα "Δίας και Κρήτη" και διάφορα παράγωγα αυτού.

Σημείωση Νο3: Το παρών φύλλο είναι το τελευταίο εβδομαδιαίο τακτικό φύλλο που εκδίδουμε. Θα υπάρχουν διάφορα "έκτακτα" παραρτήματα που θα κυκλοφορούν μαζί με το ένθετο κατα καιρούς.

σας ευχαριστώ όλους για τις ψήφους σας και τις συνδρομές σας.