CHP ve Asgari Ücret

Day 2,723, 02:47 • Published in Turkey Turkey • by Kegums Evrensekizoglu

Geçtiğimiz haftalarda buralarda bir inceleme yazısı okumuştum. AKP'nin her zaman yaptığı gibi çeşitli rakamlar tersine okutulmuştu makalede. Asgari ücretin vergisini işverenin ödediği ve asgari ücretin 1500 lira yapılmasının sadece bu sebepten bile imkansız olduğu söylenmişti. Peki ama gerçekten imkansız mı ? Veya şu popüler soruyu sorarak geçelim yazımıza, kaynak nerede ?



Yapılan eleştirilere verilecek cevap aslında çok kısa ve basit. CHP, seçim bildirgesinde asgari ücretten vergi alınmayacağını duyurdu. Yani işverene kaldırılamaz bir ek yük getirme, istihdamı azaltma gibi eleştiriler, çamur atmalar henüz tartışmanın en başında ofsaytta kalıyor. Bu konuda hesap kitap yapılacak bir detay da olmadığından şu kaynak nerede meselesine biraz göz gezdirelim.

Az önce de konuştuğumuz gibi asgari ücretten vergi alınmaması söz konusu. Peki bu ne kadarlık bir gelire karşılık geliyor ? Bekara karı boşamak kolay, CHP bütçede vazgeçmesi imkansız bir gelirden vazgeçeceğini söyleyerek seçmene yalan mı söylüyor ? Dilerseniz sayılara bakalım:

Ülkemizde KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerin bütçemizdeki payı yüzde 80'in üzerindedir. Bu büyük bir vergi adaletsizliği olduğunu da gösterir ama şimdi konumuz bu değil. Dolaysız vergilerin bütçemizdeki oranı ise yüzde 10'un üzerindedir. Bu "dolaysız vergiler" içindeki "gelir vergisi" kaleminin içindeki "asgari ücretli" kaleminden vazgeçmek vaad ediliyor. Toplam gelir vergisi 74 milyar TL iken bunun yüzde 5,5'luk kısmına denk gelen asgari ücretliden alınan gelir vergisi yaklaşık 4 milyar TL'ye tekabul ediyor. Koskoca Türkiye Cumhuriyeti Devleti, çocuğunun karnına 1 lokma ekmeği nasıl koyacağım diye düşünen 5,5 milyon vatandaşı için 4 milyar TL'den vazgeçemez mi ? Bakın vazgeçmez mi demiyorum altını çizeyim, vazgeçemez mi ? Yani bu mümkün değil midir ? Çeşitli örnekler ile cevabını verelim :

Örneklere başlamadan önce AKP'nin kurucu üyelerinden olan ve 3 dönem kuralına takıldığı için önümüzdeki seçimlere katılamayacağı için ağzını açıp gözünü yuman Bülent Arınç'ın ö demecini hatırlayalım. "Türkiye'deki israfı önleyebilirsek, sizden vergi almamıza gerek kalmaz." demişti Arınç. Şimdi Arınç'ın da itirafına konu olan şu israflara göz atalım.



*Yanlış doğalgaz anlaşmaları sebebiyle uğradığımız zarar 63 milyar TL

*Sadece Türk Telekom özelleştirmesinde buharlaşan para 52 milyar TL

*3. Köprü ihalesindeki şartlar değiştirilerek uğratılan ekstra zarar yaklaşık 28 milyar TL

*3. Havalimanı ihalesinde kot farkı sebebiyle buharlaşan 25 milyar TL

*Mimarlar odasının yaptığı hesaplamalara göre Kaçak Saray'ın maliyeti yaklaşık 5 milyar TL

*Yıllara göre gizli ödenekten harcanan para :

2010 yılı: 622 milyon TL
2011 yılı: 615 milyon TL
2012 yılı: 1.005 milyar TL
2013 yılı: 990,3 milyon TL
2014 yılı: 874,9 milyon TL

*Alınan Cumhurbaşkanlığı uçağının maliyeti 410 Milyon TL

*Kaçak Saray'ın 3 aylık elektrik faturası 3,5 milyon TL

*Bakanların bindiği makam araçlarının değerleri 750 bin - 1 milyon TL


Ben daha bu israfları sabaha kadar sayarım. Kötü yönetimden kaynaklı buharlaşan paralar ve bir itiraf niteliğindeki israf demeci ve ispatı olan harcanmış paralar.. Benim gibi sade bir vatandaşın internette sadece 2-3 kaynak kullanarak ulaşabildiği israflar bunlar. Akademik düzeyde bir araştırma yapsam daha kim bilir nelere ulaşırdım. Göz ucuyla toplayınca sadece burada 175 milyar TL'den fazla israf olduğunu görebiliyoruz. Peki bugün bizim muhtaç vatandaşımızın konuştuğu konu nedir ? Asgari ücreti 1500 TL yapacak kaynak nerede diye konuşuyoruz. Saydığım israfın sadece %2.5'undan bahsediyoruz yani. İşte asgari ücreti 1500 TL yapmak için devletin vazgeçeceği 4,5 milyar TL burada.



Devletin 4,5 milyar TL vergiden vazgeçmesi onu 4,5 milyar TL zarara da sokmaz onu da söylemek gerek. Vazgeçilen bu paranın bir kısmı asgari ücretlinin alacağı ekmekten, çocuğuna alacağı pabuçtan, eşine alacağı elbiseden, üstüne alacağı gömlekten yine KDV yoluyla geri dönüş yapacak.



Yazımı bitirirlen şunu da söylemek zorunda hissediyorum. Uygulanacak bu politika enflasyonu arttıracaktır, çünkü talep artacaktır. Enflasyonun artması ise devletin vazgeçtiği gelirlerini tekrar telafi etmesini sağlayacaktır fakat bu sefer asgari ücretlinin omzundan kaldırılan yük toplumun diğer kesimlerine dağıtılacaktır. Bu da zenginlerin bu politikadan pek olumlu etkilenmeyeceğini, orta direklerin hafif refahının artacağını, fakir kesimin ise refahında yüksek artış görmemize sebep olacaktır.

Ekonomiden az biraz anlarım, yazıda yanlış gördüğünüz kısımlar varsa en ağır şekilde eleştirebilirsiniz birlikte tartışıp daha doğrusunu bulalım.

Saygılarımla.
Kegums Evrensekizoğlu