[Radikal Sosyalist Dergi] Eleştirel Düşünmek

Day 2,490, 12:29 • Published in Turkey Cyprus • by tortilvany
Belki de shout altında, birbirimizi anlamadan yaptığımız tartışmalardan, sonu kimi zaman küfüre varan kavgalardan önce böyle bir yazı gerekiyordu bize.
Keyifli okumalar dilerim...


Kalıplarla düşünmeyi öğrenenler için eleştirel düşünmek zordur. Dışarda durup değişik açılardan bakabilmeyi, yorum yapmak için bilgi sahibi olmayı, emek sarf etmeyi gerektirir eleştirel düşünme. Ezber kolaydır, yaratmak zordur. Eleştirel düşünme, yeni bir fikir yaratmayı gerektirir.

Eleştirel düşünen insan, ulus devletin yetiştirmek istediği tipte biri değildir. Çünkü “modern devlet” mümkün olduğu kadar tektipleşmiş, düzenin parçası olmaya uygun ve devletin ideallerini, fikirlerini, kurallarını sorgulamayan bireyler ister. Toplum mühendisliği dediğimiz şey budur. Milli eğitim denilen şey de budur; milli eğitim tek tip bireylerden oluşmuş, aynı şekilde düşünen, aynı ülküye inanan bireyler oluşturma çabasıdır. Devlet, kendi aygıtı için aksamadan çalışacak, tek tipleştirilmiş bireyler oluşturmaya çalışır. Neden? Çünkü açık fikirli, eleştiren, araştıran, sorgulayan insan, devlet otoritesi için tehdit oluşturur. Oysaki ilerleme dediğimiz şey, ancak değişik düşünebilen ve sistemi sorgulayabilen zihinlerin ürünüdür. Varolanı sorgulamayan, onun en iyi olduğunu kabul eden ve daha iyiye gitmesine gereksinim duymayan bireyler gelişme sağlayamaz.

Sürünün parçası olmak kolaydır, rahattır. Birey olmak zordur. Sizin için önceden üretilmiş fikir şablonlarıyla tasarlanmış hayatlar yaşamaya razı olursanız rahat edersiniz. Sürüden ayrılanı kurdun kapacağı telkini sırf bunun sürdürülebilmesi içindir. Böyle düşünmeye, böyle yaşamaya alışan insan, ne resmi ideolojiyi, ne ülkesinde ters giden düzeni, ne oy verdiği partiyi, ne ait olduğu grubu, ne tuttuğu takımı sorgular. Eleştirel düşünemeyen insan için en önemli şey aidiyetleridir.
Düzenin aksayan yönlerini değiştirmek, daha iyi bir hayatın olabilmesi için çaba sarf etmek, topluma yeni kapılar açmak ancak eleştirel düşünmekle mümkündür. Çünkü ancak eleştirel gözle bakan bir insan dahil olduğu sistemin aksaklıklarını görebilir. Ve ancak bu aksaklıkları gören insan bunların düzeltilmesi için çaba sarf edebilir.

Eleştirel düşünmekten de zor olanı inisiyatif alıp bir şeylerin değişmesi için uğraşmaktır. Çünkü değişim için uğraşanlar tek tip, normlarla düşünmeye alışmış olan toplum tarafından tehdit olarak algılanır. Değişim, emek istediğinden ve rahat bozduğundan, sürüleşmiş toplum tarafından hoş karşılanmaz. Aykırı sesler bastırılmaya, değişim isteyenler sindirilmeye çalışılır. Muhalif sesler tehdit edilir, hainlikle suçlanır.

Fakat tüm insani gelişmelerin temeline eleştirel düşünme yatar. Dolayısıyla geleceğimiz de buna bağlı.
Uzun lafın kısası; düşünün, kolaya kaçmadan düşünün. Ve düşündürün.
Umarım bu yazı da düşündürebilmiştir.

Not:Ayrıca yeni bir makale için konu öneriniz varsa, bekliyorum 🙂
Pm yoluyla ya da makale altına yorum olarak.